بخشی از مسائل کثیر الابتلا
(پاسخ حضرت آیت الله العظمی سیستانی دامت برکاته)
استخاره
سؤال :
آيا براي ازدواج نيازي به استخاره مي باشد ؟
جواب :
قدر متيقن ازموارد استخاره مورد تحير و تردد و نرسيدن به نتيجه عليرغم مشورت است.
سؤال :
آيا استخاره به طريقي كه امروزه در ميان ما متداول است، شرعاً وارد و پسنديده است؟ و آيا تكرار آن ضرري دارد اگر با تصدّق همراه شود تا با خواسته استخاره كننده، برابر گردد؟
جواب :
استخاره به هنگام حيرت و تساوي احتمالات و رجحان نداشتن يك احتمال، به قصد رجاء انجام مي شود آن هم پس از فكر و مشورت، اما تكرار آن به سبب حيرت، صحيح نيست مگر در صورت تغيير موضوع و دادن صدقه به مقدار از مال
ازدواج
سؤال :
اگر دختر و پسرى بخواهند با هم ازدواج کنند ولى براى شناخت و آشنايي بخواهند قبل از ازدواج دائم ازدواج موقتى داشته باشند ولى پدر دختر بدليل فرهنگ غلط جامعه اجازه ندهد آيا دختر و پسر مى توانند بدون اذن پدر دختر به عقد موقت يکديگر در ايند ؟
جواب :
جايز نيست و عقد باطل است.
سؤال :
روابطي که هم اکنون قبل از ازدواج بين دختران و پسران مي باشد اگر قبل از ازدواج به روابط نامشروع نينجامد چگونه مي باشد ؟
جواب :
جايز نيست چون خوف منجر شدن به حرام است .
سؤال :
ازدواج دائم يا موقت با اهل كتاب (مسيحى، يهودى)چگونه است؟
جواب :
ازدواج دائم مرد مسلمان با اهل كتاب بنابر احتياط واجب جايز نيست ولى ازدواج موقت جايز است مشروط بر اينكه همسر مسلمان نداشته باشد و گرنه بدون رضايت او صحيح نيست بلكه با رضايت هم بنابر احتياط واجب جايز نيست.
امانت
سؤال :
آيا مى توان در امانت تصرف نمود و بعد مثل آنرا بجاى آن گذاشت يا خير ؟
جواب :
بدون اجازه صاحب مال تصرف در آن جايز نيست .
معاشرت با اهل کتاب
سؤال :
مسيحيان و يا يهوديان كه در خارج هستند پاک هستند يا نجس و آيا در معاشرت با آنها مشكلى هست يا خير؟ اگر غذايى را درست كنند كه فرضا از غذاهاى حلال باشد ولى به دست يک مسيحى طبخ شده باشد چگونه است؟
جواب :
مسيحى و يهودى و زرتشتى پاک هستند و خوردن غذاى آنها اگر دران گوشت نباشد اشكال ندارد و اگر بدانيد گوشت مذكى است خوردن آن هم جايز است .
آیات سجده دار
سؤال :
خانمهايي که عذر شرعي دارند به هنگام خواندن قرآن در برخورد با آيات سجده چگونه بايد عمل نمايند؟ آيا آيه را نخواند؟ يا سوره اي که در آن آيه سجده است را نبايد بخواند؟
جواب :
فقط همان چهار آيه اي که سجده واجب دارد نخواند و خواندن آيات ديگر آن سوره ها اشکال ندارد.
حكم الكل سفيد و الكل صنعتى
سؤال :
حكم الكل سفيد و الكل صنعتى مثلاً در تركيبات بعضى از عطرها چنانچه بر بدن ماليده شود آيا بدن نجس مي شود؟
جواب :
پاك است .
مسابقات و بازی با آلات قمار
سؤال :
آيا بازى كردن با شطرنج بدون برد و باخت با توجه به اينكه در عرف به عنوان آلت قمار استفاده نمى شود؛ جايز است؟ در رابطه با تخته نرد چطور؟
جواب :
شطرنج هنوز هم در دنيا به عنوان قمار مطرح است و بازى با آن حرام است و همچنين تخته نرد و و اما پاسور اگر در شهر شما معمولاً وسيله قمار باشد به احتياط واجب جايز نيست.
سؤال :
ورق بازي با کامپيوتر چه حکمي دارد ؟
جواب :
حرام است .
سؤال :
حكم شركت در مسابقات (علمى يا ورزشى) كه در ابتدا از شركت كنندگان مبلغى مي گيرند و در انتها ازهمان پول جايزه اي به برندگان مى دهند تكليف چيست؟
جواب :
مانعىندارد.
چت كردن
سؤال :
اگر در چت ترس وقوع در حرام وجود نداشته باشد اشکال دارد ؟
جواب :
اگر کلماتي که ردّ وبدل مي شود مهيج باشد يا احتمال وقوع در حرام باشد جايز نيست .
سؤال :
لطفاً حكم چت كردن با شخصى كه از جنسيت او بى اطلاع هستيم را بفرمائيد. در صورت اطمينان از جنسيت چطور؟
جواب :
در هر دو صورت اگر خوف وقوع حرام است جايز نيست .
حسابهای بانکی و سود حاصل از آن
سؤال :
حسابهای کوتاه مدت ودرازمدت که سود علی الحساب پرداخت ومدعی هستند در قالب يکی از عقود اسلامی عمليات بانکی انجام می شود چه صورتی دارد؟
جواب :
می توانيد با بانک معامله کنيد که در صورتی که معاملات بانک به حسب موازين فقهی صحيح باشد – مضاربه يا جعاله – واحتمال عمل به آن معاملات در حق بانکها داده می شود اشکال ندارد وتصرف در کل ارباح حاصله مجاز است مثل سائر معاملات مشروعی که با اموال دولتی صورت می گيرد.
سؤال :
خواهشمند است در رابطه با سود سپرده بانكها (كوتاه مدت - بلند مدت ) اعلام نظر بفرمائيد؟
جواب :
اگر بر اساس عقود شرعى باشد حلال است.
سؤال :
آيا بهره حساب سپرده بانكى جايز است؟
جواب :
چنانچه معامله شرعى با بانك انجام داده باشيد و احتمال مىدهيد كه بانك به قرارداد عمل مى كند مى توانيد تمام سود آن را بگيريد و تصرف كنيد در غير اينصورت مى توانيد سود را بگيريد و در نصف آن تصرف كنيد بشرطى كه نصف آن را به فقير متدين صدقه بدهيد
سؤال :
شخصي در قرعه کشي حسابهاي قرض الحسنه بانک برنده کمک هزينه سفر عمره شده است آيا دريافت اين پول حلال است؟ آيا بايد حتما براي سفر حج خرج شود؟
جواب :
بعد از صدقه دادن نصف ان به فقير متدين ميتواند نصف ديگر انرا در سفر عمره يا غير آن خرج کنيد.
سؤال :
در صندوق خانوادگي ماهيانه شرط است که مبلغ ثابتي داده شود ودر همان جلسه کل مبلغ جمع شده از خانواده ها به صورت قرعه کشي به يکي از اعضايکه عضوبوده وپول گذاشته وام مي دهند.آيا دريافت وام به اين صورت صحيح است؟
جواب :
اشکاليندارد.
خمس
سؤال :
آيا پولي که از بيمه مي رسد و نيز حقوق بازنشستگي و يا ديه اي که در وسط سال دريافت مي شود متعلق خمس است؟
جواب :
به پول بيمه و حقوق بازنشستگي خمس تعلق مي گيرد اگر تا سر سال صرف در مؤونه نشود خمس آن واجب است و به ديه تعلق نمي گيرد.
سؤال :
۱- پولی را که انسان بابت خريد خانه جمع آوری می کند خمس دارد؟
۲- پولی را که فرد در قرارداد به رهن واجاره بعنوان قرض الحسنه به موجر می پرداخت خمس دارد؟
۳- پولی را که فرد به فرد ديگر قرض می دهد خمس دارد؟
جواب :
هر سه مورد خمس دارد.
سؤال :
امروزه بسيارند كسانى كه خمس نمى دهند وقتى ايشان ما را براى صرف نهار يا شام دعوت مى كنندآيا بايد قطع صله رحم كنيم ؟
جواب :
رفتن به منزل افرادى كه خمس نمى دهند و استفاده از خوراك آنها مانعى ندارد و وظيفه شما نسبت به ايشان امر به معروف است.
سن بلوغ دختران
سؤال :
آيا دختران در سن نُه سالگى به سن تكليف ميرسند يا بستگى به درك و توانايى جسمى آنها دارد؟
جواب :
بلوغ در دختران اتمام نُه سال قمرى است.
لمس و نظر به دن مریض توسط پرستار
سؤال :
شغل اينجانب پرستارى است و در بيمارستان كار مى كنم آيا معاينه و لمس بدن نامحرم اشكال شرعى دارد؟
جواب :
بدون پوشش مانند دستكش جايز نيست مگر اين كه نشود كار را انجام داد و بيمار مضطر به معالجه متوقف بر لمس باشد و مردى كه اين كار را بتواند انجام دهد نباشد.
جلو گیری از حاملگی
سؤال :
نظر شما درباره راههاى پيشگيرى از حاملگى چيست؟ و كدام يك از راههاى موجود را خالى از اشكال مى دانيد؟
جواب :
پيشگيرى فى حد ذاته اشكال ندارد ولى بعضى از راهها به جهات ديگر ممكن است جايز نباشد مانند اين كه عضوى را هر چند داخلى اگر قطع كنند يا فلج نمايند جايز نيست و همچنين راههايى كه موجب تلف نطفه پس از انعقاد باشد به احتياط واجب جايزنيست و اگر كار مستلزم نگاه يا لمس عورت يا نگاه يا لمس نا محرم باشد جايز نيست مگر اينكه منع ضرورت داشته باشد و راه مطمئن ديگرى كه مستلزم آن نشود ميسور نباشد.
بيدار كردن فرزند برای نماز
سؤال :
اگر پدرى جهت انجام فريضه نماز صبح فرزند بالغ خود را از خواب بيدار كند و اين نوع بيدار كردن نوع بدى باشد كه باعث ناراحت شدن فرزند شود آيا فرد بيدار كننده معصيت كرده است يا خير؟
جواب :
اگر مقتضاى تربيت دينى باشد و بيدار نشدن فرزند بر اثر اهمال باشد بيدار كردن ضرورى مى شود.
تعداد تسبیحات اربعه
سؤال :
آياتسبيحات اربعه حتما بايد سه بار گفته شود يا يک بار کافي است ؟
جواب :
يک بار کفايت مي کند .
مسافرت به کشورهای دیگر و خوف بر تضعیف ایمان
سؤال :
آيا مسافرت به كشورى كه شك برود ايمان در آن تضعيف شود جايز است؟
جواب :
اگر احتمال عقلائى بدهد نبايد به آنجا مسافرت كند.
تقلب در امتحانات
سؤال :
آيا تقلب در امتحانات جائز است ؟
جواب :
تقلب در امتحان جايز نيست .
سؤال :
اگر مرتکب تقلب شويم وبه واسطه آن داراي مدرکي شويم که در شؤون زندگي ما تاثير دارد تکليف چيست؟
جواب :
استفاده از مدرک مذکور اشکال ندارد ولي اگر تخصص لازم را در رابطه با کاري که به شما واگذار مي شود نداشته باشيد پذيرفتن آن کار جايز نيست.
ازدواج با مرد بی نماز
سؤال :
من قصد ازدواج با مردي را دارم که مسلمان است ولي نماز نمي خواند . از نظر شرعي اشکال ندارد ؟
جواب :
اگر ترس انحراف و گمراهي باشد جايز نيست .
مراوده با افراد بی نماز
سؤال :
آيا رفت و آمد با افرادى كه مى دانيم اهل نماز نيستند جايز است؟
جواب :
مانعى ندارد ولى با احتمال تأثير نهى از منكر لازم است بلكه بنابر احتياط واجب با عدم احتمال تأثير اظهار كراهت كنيد.
نگاه به تصاویرمبتذل
سؤال :
موقع كار با اينترنت با تصاوير غير شرعى برخورد مي كنيم تكليف چيست؟
جواب :
به تصاوير مبتذل نبايد با شهوت نگاه كنيد بلكه بدون شهوت هم بنابر احتياط واجب جايز نيست.
سؤال :
آيا نگاه كردن به تصوير مبتذل حرام است؟
جواب :
با شهوت و ترس وقوع در حرام، حرام است و بدون آن هم ـ بنابر احتياط واجب جايز نيست.
تقلید و رجوع به مسايل شرعى آسانترين
سؤال :
آيا مى توان در مسايل شرعى به آسانترين فتوا عمل كرد، يعنى درست بر خلاف احتياط ؟
جواب :
خير.
سؤال :
دخترى در سن ۹ سالگى بدون تحقيق از مرجع پدر و مادرش تقليد مى کرده است بعد از مدتى احساس مى کند که مرجع ديگرى اعلم هستند آيا مى تواند به ايشان برگردد ؟
جواب :
اگر از گفته پدر و مادر به اعلميت مرجع خود وثوق پيدا کرده بود با فرض اينکه آنها از اهل خبره تحقيق کرده اند و به اعلميت آن مرجع رسيده اند جايز نيست از تقليد خود عدول کنيد تا اعلميت مرجع ديگر ثابت شود و اگر اين طور نبود لازم است از اعلم تفحص کنيد و آن مرجع را تقليد کنيد .
سؤال :
آيا مقلدين در مورد تعيين روز عيد فطر بايد به مراجع خود رجوع كنند يا همان روزى كه در كشور عيد فطر اعلام مى شود بايد مدنظر همه باشد ؟
جواب :
اين امر تقليدى نيست و شخص بايد اطمينان پيدا بكند .
جنابتو غسل
سؤال :
براى آقايان حالت جنب مشخص است ولى براى خانمها چه زمانى اتفاق مى افتد؟ آيا زمانى كه بدن بى حس مى شود؟
جواب :
اگر آبى خارج شود به شهوت و بدن سست شود جنابت حاصل شده و اين آب نجس است ولى اگر اين سستى حاصل نشود در صورتى كه آب زياد باشد و با شهوت خارج شود بنابر احتياط واجب همان حكم را دارد.
سؤال :
اگر بر من دو غسل واجب باشد (غسل حيض و جنابت) آيا مى توانم در يك غسل بگويم نيت مى كنم غسل حيض و جنابت انجام دهم و با دو نيت يك غسل انجام دهم؟
جواب :
اشكال ندارد بلكه اگر يكى از آنها را هم انجام دهيد و ديگرى را اصلاً نيت نكنيد هم كافى است.
سلام کردن
سؤال :
پسرى كه به پدر خود سلام نمى كند چه حكمى دارد اگر پسر به پدر سلام كند وپدر جواب ندهد چطور؟
جواب :
احترام واحسان به پدر ومادر واجب است حتى اگر او جواب ندهد بازهم شما سلام كنيد
سؤال :
آيا جواب دادن به مجريان تلويزيون و گويندگان راديو مى دهند واجب است ؟
جواب :
واجب نيست .
کپی و خريد سى دى هاى قفل شكسته
سؤال :
لطفاً حكم خريد سى دى هاى قفل شكسته اى كه در بازار به فروش مى رسد و قطعاً پايين تر از قيمت سى دى اصلى (قفل نشكسته) است، در دو صورت ايرانى بودن و خارجى بودن آن بيان فرماييد؟
جواب :
اگر مخالف قانون آن شركتها باشد جايز نيست.
سؤال :
رايت كردن سى دى چه حكمى دارد؟
جواب :
اگر نسخه اصلى باشد و شركت سازنده اجازه ندهد وقانون دولت هم حمايت كند ودر كشور مسلمان باشد حضرت آية الله اجازه مخالفت اين قانون را نمى دهند.۲
حق الناس
سؤال :
حكم كسى كه حق الناس (اعم از مالى يا غير مالى) بر گردنش هست چيست؟
جواب :
اگر صاحبان آنها را مى شناسيد بايد مال يا بدهى خود را به آنها اداء كنيد و اگر نمى شناسيد يا دسترسى نداريد از طرف آنها صدقه بدهيد .
خوردن از میوه شاخه های درخت همسایه
سؤال :
اگر شاخه هاي درخت ميوه ي همسايه از روي دوار داخل حياط خانه ي ما شده باشد آيا خوردن ميوه هاي آن حلال است يا خير ؟
جواب :
بايد با اجازه مالک باشد .
اجازه زن از شوهر در اموال خودش
سؤال :
زنی که خودش مال دارد آيا برای خرج کردن آن مال بايد از شوهرش اجازه بگيرد؟
جواب :
لازم نيست.
منع زوج از اشتغال زوجه
سؤال :
آيا مرد مى تواند بدون داشتن دليل مانع از اشتغال همسر خويش گردد؟
جواب :
اگر قبل از ازدواج زن طبق قرارداد شرعى استخدام شده ويا در هنگام ازدواج شرط كرده دراين جهت آزاد باشد شوهر نمى تواند اورا منع نمايد ، در غير اينصورت مي تواند.۲
صله رحم بدون اجازه شوهر
سؤال :
رحم در صله رحم به چه طبقه گفته مى شود و حد آن را بيان كنيد ؟
جواب :
كسانيكه با انسان در يك رحم شريكند و از اقارب بشمار مى آيند ، بنابراين شامل نزديكان سببى نمى شود و همچنين كسانيكه ارتباط نسبى دور دارند را شامل نمى شود . و صله رحمى كه واجب است اين است كه به نحوى نسبت به آنها احسان كند در مقامى كه جاى احسان است . مثلا در وقت بيمارى عيادت نمايد و در وقت دعوت بپذيرد و در وقت ملاقات احوال پرسى كند و در وقت نياز كمك مالى نمايد و امثال آن .۱
سؤال :
آيا زن مي تواند بدون اجازه شوهر به خانه والدين براي ديدار برود ؟
جواب :
جائز نيست مگر در حد صله رحم واجب .
خوردن گوشت کوسه
سؤال :
حکم خوردن گوشت کوسه ماهی چيست؟ ودر صورت تجويز آن از سوی پزشک معالج نظر خويش را مرقوم فرماييد ؟
جواب :
جايز نيست ودر مقام معالجه وضرورت مانعی ندارد.
خريد و فروش ماهواره
سؤال :
در مورد خريد و فروش ماهواره کمي توضيح دهيد؟
جواب :
معظم له نگهداري آن را به کسي که برخودش و يا برخي اعضاء خانواده اش مطمئن نيست که استفاده حرام از آن نبرد اجازه نمي دهد.
استجابت دعا
سؤال :
شرايط استجابت دعا و ارتباط آن با سعي انسان ؟
جواب :
استجابي که خدا وعده داده است شرايطي ندارد هر کس خدا را بخواند خوداوند پاسخ مي گويد و اهل معرفت را همين کافي است و اگر انسان لذت آن را درک کند حاجتي ديگر نمي خواهد و اما خواستني حاجت از خدا شرايطي براي تحقق دارد از جمله شرايطي است که از اختيار انسان خارج است . چه بسا انسان حاجتي مي خواهد که به مصلحت او نيست و ممکن است تا آخر هم متوجه نشود که به مصلحت او نيست و مکن است حاجت او با توجه به شرايط خارجي غير ممکن باشد يا با نظام تکويني جهان منافات داشته باشد ولي انسان نمي داند .
رشوه
سؤال :
دادن و گرفتن رشوه در جائى كه رسيدن به حق ، متوقف بر دادن آن باشد چه حكمى دارد ؟
جواب :
رشوه شرعاً اختصاص به محدوده قضاء دارد ، و دادن آن براى رسيدن به حق خود جايز است ، گرچه گرفتن آن حرام است .
رقص
سؤال :
رقصيدن شخص در آينه برای خودش چه حکمی دارد؟
جواب :
به احتياط واجب جايز نيست.
سؤال :
حکم رقصيدن براى مردان و زنان چيست؟
جواب :
رقص زن براى زنان و مرد براى مردان بنابر احتياط واجب جايز نيست و تنها رقص زن و شوهر اگر دور از ديد ديگران باشد جايز است .
سؤال :
آيا يادگيري هنر رقص جايز است؟
جواب :
بنابر احتياط به طور مطلق جايز نمي باشد.۹
ریش تراشی
سؤال :
در صورت حرمت تراشيدن ريش حدود آن كدام است؟
جواب :
بنابر احتياط واجب نبايد تراشيده شود و در حدى ريش بگذارد كه در عرف گفته شود ريش دارد.
استفاده از طلاى سفيد براى مردان
سؤال :
آيا استفاده از طلاى سفيد براى مردان اشكال دارد؟
جواب :
حرام است. و اگر مقصود پلاتين يا آلياژ ديگرى باشد اشكال ندارد.
حلقه نامزدى
سؤال :
انگشتر ساده اى كه به عنوان حلقه نامزدى و ازدواج بر دست زن است براى وى چه حكمى دارد؟ و نگاه به آن از طرف نامحرم چگونه است؟ و آيا زينت حرام حساب مىشود؟ حتى اگر تنها يك انگشتر ساده اى باشد كه به آن صورت جلب توجه نكند؟
جواب :
مانعى ندارد و جزء زينت ظاهره است.
اهداء جنین
سؤال :
آيا قرار دادن نطفه مرد اجنبي در رحم زن اجنبيه في نفسه جايز است ؟ آيا اين عمل شبيه به زنا نيست ؟
جواب :
جايز نيست ولي حکم زنا را ندارد .
سؤال :
حكم شرعي تلقيح مصنوعى با اسپرم مرد اجنبي در محيط آزمايشگاهي وقتي که شوهر فاقد اسپرم باشد چگونه است ومحرميت به بستگان زن وشوهر چگونه است؟
جواب :
وارد کردن اسپرم مرد اجنبي به رحم زن جايز نيست ولي تلقيح تخمک زن با اسپرم مرد اجنبي در خارج از رحم ووارد کردن آن در رحم في حد ذاته جايز است وحرمت آن به لحاظ امور جانبي است که معمولا لازم مى آيد مانند کشف عورت وبه هر حال فرزند منتسب به صاحب اسپرم است وربطي به شوهر ندارد ولي اگر دختر باشد با او محرم است زيرا فرزند همسر او است وهمچنين محرميت فرزند با فاميل آن زن محقق است.
سحر وجادو
سؤال :
سحر وجادوچه حکمي دارد ؟
جواب :
سحر وجادواز محرمات ومعاصي کبيره است و جايز نيست.
دیه سقط جنین
سؤال :
سقط جنین ۴٠ روزه آیا دیه دارد؟ چه مقدار؟
جواب :
انداختن حمل پس از انعقاد نطفه، جایز نیست و دیه و کفاره (دو ماه روزه متوالی) دارد، مگر اینکه باقی ماندن حمل برای مادر ضرر جانی داشته باشد، یا مستلزم حرج شدیدی باشد که معمولاً تحمل نمیشود، که در این صورت قبل از دمیدن روح و جان گرفتن جنین اسقاط آن جایز است، و بعد از آن مطلقاً جایز نیست. و اگر مادر حمل خود را بیاندازد، دیه آن بر مادر واجب است، و باید آن را به پدر یا دیگر ورثه اش بپردازد. و اگر پدر حمل را بیاندازد، دیه اش بر او واجب است، و باید آن را به مادر بپردازد. و اگر مباشر اسقاط پزشک باشد دیه بر او واجب است، مگر اینکه وارث ببخشد، هرچند اسقاط جنین به درخواست پدر و مادر باشد. و کافی است در دیه جنین پس از جان گرفتن آن پرداختن پنج هزار و دویست و پنجاه مثقال نقره، اگر جنین پسر باشد، و نصف این مقدار اگر دختر باشد. و ـ بنابر احتیاط واجب ـ دیه جنینی که در رحم بمیرد نیز همین مقدار است. و اگر جنین جان نداشته باشد در صورتی که نطفه باشد کافی است در دیه آن یکصد و پنج مثقال نقره و اگر خون بسته باشد دویست و ده مثقال، و اگر گوشت باشد سیصد و پانزده مثقال، و اگر استخوان داشته باشد چهارصد و بیست مثقال، و اگر اعضا و جوارحش کامل باشند پانصد و بیست و پنج مثقال. و ـ بنابر احتیاط واجب ـ فرقی بین پسر و دختر در فرض جان نداشتن نیست. و دمیده شدن روح در نطفه در ماه چهارم است مگر اینکه توسط دستگاه های جدید غیر از آن ثابت گردد.
شرط بندي
سؤال :
شرط بندي حلال چيست ؟ و آيا مي توانيم در ورزشهاي رايج مثل فوتبال و يا امور ديگر شرط بندي نمود (البته با رضايت طرفين)؟
جواب :
شرط بندي حلال فقط در تيراندازي و اسب دواني و وسائل جنگي كنوني همچون تفنگ و هفت تير مى باشد. وشرط بندي فقط بين افراد شرکت کننده در مسابقه حلال است.
پارتي بازی
سؤال :
اگر کسي با پارتي سر کار برود ايا حقوق او حلال است يا حرام؟
جواب :
اگر خود شغل عمل حلالي است حقوقي که ميگيرد حلال است.
عروسک سازي
سؤال :
نظر معظم له در مورد عروسک سازي چيست ؟
جواب :
جايز نيست اگرذوات الارواح باشد .
سؤال :
آيا خريدن عروسك يا بازى كردن بچه ها با آن اشكال دارد؟
جواب :
اشكالندارد.
جُک اقوام و فرهنگهای مختلف
سؤال :
گاهی در بين مردم يا رسانه ها مطالبی به صورت طنز در مورد اقوام، گويشها وفرهنگهای مختلف کشورمان بيان می شود که موجب رنجش خاطر می گردد. حکم اين گونه مطالب چيست؟
جواب :
غيبت نيست ولی اگر مستلزم اهانت وانتقاص باشد از اين جهت حرام می شود.
استماع آهنگ
سؤال :
شنيدن آهنگ در صورتى كه تأثيرى بر روى شخص نگذارد و براى او عادى باشد چه حكمى دارد ؟
جواب :
اگر مناسب با مجالس لهو و لعب باشد حرام است ولو اين كه تأثير بر او نگذارد .
مشاهده فیلم و سریال
سؤال :
حرمت فيلمها و نمايشها و سريالهائى كه در تلوزيون و سينما بنمايش در مى آيد چه معيارى دارد ؟
جواب :
ديدن فيلمهاى مبتذل و فيلمهايى كه گمراه كننده و سوق دهنده به گناه و تبهكارى است مطلقا جائز نيست و در غير آنها نگاه باشهوت يا با خوف وقوع در حرام جائز نيست و همچنين به احتياط واجب نگاه زن به فيلم برهنه مرد بيش از مقدار معمول و نگاه كردن مرد به فيلم برهنه زن بيش از مقدار معمول نزد بى حجابان حتى اگر باشهوت نباشد جائز نيست .
فال گرفتن
سؤال :
کف و يا فال فنجان بين ، پيشگويي هايي مي کند و مي گويد که براي شخص در حال و آينده چه پيش خواهد آمد ؟ آيا چنين کاري جايز است به ويژه اگر صاحب فنجان به آنچه گفته مي شود ترتيب اثر بدهد ؟
جواب :
چنان پيشگوي هايي اعتبار ندارد و او هم نبايد به طور جزم و يقين ، سخني بگويد هم چنانکه ديگران هم در مواردي که وجود حجّت شرعي و عقلي لازم است ، نبايد بر آن پيشگويي ها ، اثر بار کنند .
رعایت قوانین
سؤال :
آيا بايد قوانين را رعايت كرد؟
جواب :
حضرت آية الله اجازه مخالفت قوانينى كه براى حفظ نظم و به مصلحت جامعه است را نمى دهند مانند قوانين رانندگى.
سؤال :
قانون کشوری تا چه حد در اعمال انسان موثر است ؟ مثلا طبق قانون فلان کار نشود چنانچه ما به قانونی عمل نکنيم گناه است؟
جواب :
قوانين تنفيذ شده از طرف حاکم شرعی بايد رعايت شود.
خواندن دعا به زبان فارسى در قنوت
سؤال :
آيا خواندن دعا به زبان فارسى يا به هر زبان ديگر غير از عربى در قنوت نمازهاى واجب جايز است؟
جواب :
جايزاست.
دروغ گفتن در كار و در معاملات
سؤال :
دروغ گفتن در كار و در معاملات چه حكمى دارد ؟
جواب :
اگر براى دفع ضرر باشد اشكال ندارد نه براى جلب منفعت.
كف زدن در مجالس اعياد
سؤال :
كف زدن در مجالس اعياد براى بزرگداشت اهل بيت (عليهم السلام) در غير حسينيه و مسجد اگر موجب وهن ائمه (عليهم السلام) نباشد چه حكمى دارد؟
جواب :
اشكال ندارد ولى سزاوار نيست جاى صلوات را بگيرد.
مال پیدا شده
سؤال :
اگر آدم چيزي پيدا کند و با اينکه اطلاعيه داد ولي کسي براي ان مال نيامد چه بايد کرد ؟در ضمن از اخرين اگهي ۴٠ روز گذشته است؟
جواب :
تا يک سال بايد معرفي کند اگر صاحبش را نيافت به احتياط واجب آنرا صدقه بدهد .
مسح در وضو
سؤال :
مى خواستم بدانم كه آيا باز كردن فرق در مسح سر براى زنها در وضو واجب است يا نه؟
جواب :
لازم نيست و كافى است كه به جلو سر مسح بكشند.
سؤال :
آيا ميشود با دست چپ پاي راست را و بادست راست پاي چپ را مسح کرد؟
جواب :
اشکال ندارد.
مجالس عروسی مختلط
سؤال :
نظر به اينكه مجالس عروسى امروزه اغلب مختلط و همراه با رقص و موسيقى است و عدم شركت باعث كدورت آشنايان مى شود، آيا شركت در اين مجالس با رعايت حجاب كامل اسلامى و عدم همراهى در اعمال آنها جايز است؟
جواب :
مانعى ندارد و وظيفه نهى از منكر هم بايد رعايت شود.
حضور قلب در نماز
سؤال :
چگونه مى توان در نماز حضور قلب داشت ؟
جواب :
رعايت آداب نماز مُوثر در حضور قلب است.
وسواس و راه درمان آن
سؤال :
من وسواس دارم در امور نجس وپاکی ميشود مرا راهنماى كنيد ؟
جواب :
اول: در آب کشیدن چیزهای متنجس به یک و یا دو بار اکتفا نمائید هرچند یقین داشته باشید که آن چیز هنوز نجس است.
دوم: اگر از راهی یقین به نجس شدن چیزی پیدا نمودید که آن راه برای غیر شما یقین آور نیست به این یقین اعتنا ننمائید و آن چیز را آب نکشید. و همچنین در هر حال به شک در نجاست اعتنا نکنید.
سوم: بدانید که اگر به روش فوق الذکر عمل کنید هرگز نزد خداوند متعال مسئولیتی نخواهید داشت، و این معنا را مکرراً به خود تلقین نمائید تا انشاء الله تعالی عارضه وسوسه شما کم کم مرتفع شود. |