حضرت آيت الله مکارم شيرازى (مدظله العالى)
احکام مسافر
نماز مسافر
سؤال 208 ـ آيا تهران يا مانند آن از بلاد كبيره است؟
سوال : حكم بلاد كبيره و غير كبيره يكسان است مگر در جاهايى كه هر محلّه
[ 76 ]
از آن عرفاً يك شهر مستقل محسوب شود.
سؤال 209 ـ مبدأ و منتهاى سفر در مسافت نماز قصر كجا محسوب مى شود؟
سوال : معيار فاصله بين دو شهر يعنى آخرين خانه مبدأ حركت و اوّلين خانه مقصد مى باشد.
سؤال 210 ـ آيا خروج زن از وطن الزاماً به تبعيّت از شوهر اعراض محسوب مى شود يا بستگى به قصد و نيّت او دارد؟
سوال : بستگى به قصد و نيّت خود زن دارد چنانچه اميدوار باشد كه شوهر را بازگرداند اعراض نيست و اگر اميدى ندارد اعراض قهرى حاصل است.
سؤال 211 ـ مقصود از بلاد كبيره چيست؟ در ايران چند شهر كبيره داريم و در بلاد كبيره مسافت را از آخر شهر بايد حساب كرد يا آخر محلّه؟
سوال : همان گونه كه در بالا آمد تفاوتى ميان شهرهاى بزرگ و كوچك نيست وبلاد كبيره و صغيره در احكام مسافر يكسان است مگر اين كه شهرى به قدرى بزرگ شود كه هر محلّه از آن يك شهر مستقل محسوب شود مثل شميران و شهر رى كه در عين اتصال به تهران شهرهاى مستقلّى محسوب مى شوند ولى محلاّت مختلف تهران جزء تهران محسوب مى شوند و در مواردى كه هر محلّه اى شهر مستقلى است اگر بين آنها فاصله نماز قصر باشدنماز شكسته مى باشد و در غير اين صورت تمام است و معيار در مسافت، آخرين خانه هاى شهر است.
سؤال 212 ـ حكم نماز كسى كه مدّت طولانى در شهرى مانده است چيست؟
سوال : در صورتى كه مدّتى طولانى در آن محل بماند در حكم وطن او خواهد بود.
سؤال 213 ـ آيا محلّ تحصيل دانشجويان در دوره هاى 2 و 4 ساله يا بيشتر جزء وطن محسوب مى شود؟
سوال : آرى در حكم وطن است هرچند وطن نيست.
[ 77 ]
سؤال 214 ـ كسى كه دائم السفر بين دو شهر مثلا قم و كرج است ولى هر روز از كرج كه وطن او نيست به دو فرسخى جهت تدريس يا كار ديگرى مى رود و برمى گردد آيا چنين شخصى در قم و كرج و اطراف آن نمازش را بايد تمام بخواند؟
سوال : بايد تمام بخواند.
سؤال 215 ـ اگر محلّ كار شخصى به اندازه مسافت قصر از وطنش دور باشد و هر روز به محل كار مى رود و برمى گردد يا يك هفته در محل كار مى ماند، حكم نماز خانواده اش كه همراهش هستند چيست؟
سوال : هرگاه خانواده اش مرتباً با او همراه هستند نماز همه آنها تمام است.
سؤال 216 ـ طلاّبى كه قريب 15 سال در قم ساكنند ولى آن را وطن قرار نداده وقصد اقامت دائم هم ندارند لكن در مورد زمان بازگشت به وطنشان مردّد هستند و نمى دانند چه زمانى برمى گردند، نماز و روزه اين افراد چگونه است؟ آيا در اين مسأله تفاوتى بين طلاّب ايرانى و خارجى هست؟
سوال : در فرض مسأله قم نسبت به همه آنها حكم وطن را دارد.
سؤال 217 ـ آيا اعراض قهرى براى زنى كه قصد جدايى و طلاق از همسرش ندارد و همسرش هم تصريح كرده است كه به وطن زوجه اش براى سكونت حتّى به صورت موقّت نمى رود، حاصل مى شود يا اين كه آن جا وطن او خواهد بود؟ وظيفه فرزندان چيست؟
سوال : اين مصداق اعراض قهرى است همچنين نسبت به اولادشان تا زمانى كه با آنها زندگى مى كنند.
سؤال 218 ـ اگر محلّ دانشگاه نسبت به روستاى دانشجو كمتر از چهار فرسخ باشد ولى مركز دوّم دانشگاه بيشتر از مسافت شرعى است و دانشجو در ماه يكى دو بار به آن جا مى رود، حكم نماز و روزه اش چيست؟
سوال : نسبت به مركز دوّم دانشگاه، نماز و روزه اش قصر است.
[ 78 ]
سؤال 219 ـ محلّ تحصيل دانشجويى در چهار فرسخى محلّ سكونت اوست، نماز و روزه اش را چگونه انجام دهد؟
سوال : اگررفت وآمد مستمر دارد نمازش را تمام مى خواند و روزه اش را مى گيرد.
سؤال 220 ـ اين جانب طلبه اى هستم اهل سارى كه برحسب موقعيّت شغلى مدّتى است كه در رشت مشغول خدمت مى باشم و مدّتى كه بايد در اين جا بمانم معلوم نيست، امّا برحسب وظيفه شغلى و نيز براى منبر بايد به طور مرتّب به شهرستانهاى استان گيلان سفر كنم.و به ندرت و به طور استثنايى اتفاق مى افتد كه ده روز در محل سكونتم بمانم و لذا اقامه ده روز ميسر نمى باشد، وضعيت نماز و روزه ام چگونه است؟
سوال : وظيفه شما اتمام نماز و روزه است و اگر ده روز اقامت كرديد در اوّلين سفر شكسته مى باشد.
سؤال 221 ـ انسانى به خيال اين كه مسافر است نماز را شكسته خوانده و يا به خيال اين كه مسافر نيست نماز را تمام و روزه گرفته است بعد از چندى متوجّه اشتباه خود شده است، نماز و روزه گذشته او چه حكمى دارد؟
سوال : در هر دو صورت بنابراحتياط واجب اعاده كند.
سؤال 222 ـ شركتى در كوه و بيابان، محلّى را براى استراحت و زندگى كاركنان خود تعيين نموده است; كاركنانى از شهرهاى مختلف دور دست براى كار به اين شركت مى آيند به اين كيفيت كه 14 روز در اين جا مشغول كار بوده و 14 روز ديگر به شهرهاى خود مراجعت مى كنند. در مدّت 14 روز كارى نحوه كارشان به شرح زير است لطفاً تكليف نماز و روزه هر دسته را بيان فرماييد.
الف) عده اى همه روزه يا اغلب روزها از جايگاه مذكور (استراحتگاه) به فاصله كمتر از مسافت شرعى كه محلّ كار آنهاست مى روند و شب برمى گردند.
[ 79 ]
سوال : اگر فاصله ميان محلّ استراحت و محلّ كارآنهاسه يا چهار كيلومتر باشدقصداقامه دردو محل صحيح است و نماز و روزه آنها كامل است و اگر فاصله زياداست قصد اقامه درست نيست نماز آنها قصر است و نمى توانند روزه بگيرند.
ب) عده اى ديگر يك هفته روز به محلّ كار مى روند و شب برمى گردند و يك هفته شب به محل كار مى روند و روز برمى گردند، فاصله استراحتگاه اين عدّه تا محلّ كارشان نيز كمتر از مسافت شرعى است.
سوال : مانند مسأله سابق است.
ج) عدّه اى ديگر فاصله محلّ كارشان تا استراحتگاه فوق الذّكر به اندازه مسافت شرعى است اينها هم بعضى همه روزه يا اغلب روزها به محلّ كار مى روند و برحسب وضع كارى خود قبل از ظهر يا بعد از ظهر به استراحتگاه برمى گردند.
سوال : اينها كثير السّفر هستند.
د) بعضى ديگر از عدّه فوق كه فاصله محلّ كارشان تا استراحتگاه به اندازه مسافت شرعى است يك هفته، روز به محل كار مى روند و شب برمى گردند و هفته اى ديگر، شب مى روند و روز به استراحتگاه برمى گردند.
سوال : مانند مسأله قبل است.
هـ) عدّه اى محلّ كارشان همان استراحتگاه است ولى اتّفاقاً ممكن است به طور موقّت مسافت شرعى را بپيمايند و مجدّدا جهت ادامه كار به محلّ كار خود يعنى استراحتگاه برگردند.
سوال : در صورتى كه قصد ده روز اقامت در آن محل نداشته باشند نماز و روزه آنها قصر است.
و) آيا بين اشخاصى كه مدّت زيادى به اين كار مشغول هستند و كسانى كه جديداً مشغول اين كار شده اند فرقى هست؟
[ 80 ]
سوال : فرقى نيست.
سؤال 223 ـ آيا زن در وطن، تابع شوهر است؟
سوال : اگر قصد زن تبعيّت از شوهر بوده باشد، از نظر وطن تابع است.
سؤال 224 ـ اگر محلّ تحصيل جزء وطن حساب نشود و دانشجو قصد ده روز كند آيا قبل از ده روز مى تواند بيش از دو ساعت از حدّ ترخّص بگذرد. قابل ذكر مى باشد كه دانشكده بيرون از حدّ ترخّص مى باشد و خوابگاه داخل شهر است و مجبوريم هر روز ( غير از روزهاى تعطيل) از حدّ ترخّص عبور كنيم؟
سوال : محلّ تحصيل مستمر به حكم وطن مى باشد و نماز و روزه در آن كامل است و قصد ده روز لازم نيست و خارج شدن از محلّ اقامت و رفتن به مناطق نزديك (مثلا 3 الى 4 كيلومتر) نيز اشكال ندارد.
سؤال 225 ـ آيامحلّ اقامت طلاّب و دانشجويانى كه دو سال و يا بيشتر در آن جا اقامت كرده و يا خواهند كرد از نظر حضرت عالى در حكم وطن حساب مى شود؟ آيا در صورتى كه از آن جا به وطن اصلى خودياجايى ديگركه موّقتاً جهت تفريح و استراحت سفر كرده و باز به همان محلّ اقامت بر مى گردند چه حكمى دارد؟
سوال : اين گونه اقامتگاهها در حكم وطن محسوب مى شوند.
سؤال 226 ـ شخصى كه كثير السّفر است اگر در يكى از سفرها، انگيزه سفرش چيز ديگرى باشد همانند معلّمى كه همواره جهت تدريس مى رفته و اين بار براى عيادت مريض و در غير مسير هميشگى خود سفر كرده است از لحاظ افطار و قصر چه وظيفه اى دارد؟
سوال : حكم او مانند ساير مسافرين قصر و افطار است.
سؤال 227 ـ در هر سال جمع كثيرى از دانشجويان غير مشهدى وارد دانشگاه مشهد مى شوند. برخى از آنها از شهرهاى استان خراسان مى باشندكه معمولا هر هفته به وطن خود برمى گردند و فاصله محلّ تحصيل تا وطن آنها هم بيش از
[ 81 ]
مسافت شرعى است و در دوران تحصيل اين رفت و آمدها ادامه دارد مثلا از شنبه تا چهارشنبه را در مشهد هستند و دو روز ديگر را به وطن خود برمى گردند وظيفه شرعى اين گروه از دانشجويان در ارتباط با نماز و روزه چيست؟
سوال : محلّ درس خواندن طولانى در حكم وطن است بنابراين مسأله مربوط به كثير السّفر نمى باشد، اين گونه دانشجويان هم در وطن و هم در محلّ تحصيل خود نماز و روزه را تمام بجا مى آورند ولى اگر در راه سفر بين اين دو محل كه هفته اى يك بار انجام مى شود نماز و روزه بجا آورند شكسته است.
سؤال 228 ـ به نظر حضرت عالى وظيفه كسى كه شغل او سفر است با كسى كه شغل او در سفر است فرق مى كند؟
سوال : فرق نمى كند.
سؤال 229 ـ محلّ خدمت من در بندر عباس است ولى وطنم شيراز است در هنگام مرخصى نمازهايم را در هر دو شهر (شيراز و بندر عباس) چگونه بخوانم؟
سوال : شما در بندر عباس و شيراز نماز را تمام و روزه هم بگيريد امّا در بين راه نماز و روزه شما شكسته است.
سؤال 230 ـ كسى كه محل سكونت او تا ملكى كه دارد اندازه مشخّصى ندارد و كيلومترى بر آن مشخص نكرده است ولى به طور معمول دو ساعت راه است حكم نماز او و فرزندانش در آن ملك چيست؟
سوال : اگر ممكن است تحقيق كند و اگر راهى براى تحقيق نيست و مقدار مسافت مشكوك است نماز را تمام بخواند.
سوال : مسافري كه چند ركعت از نمازهاي واجب خود را در مسافرت نخوانده و اكنون به موطن خود رجعت كرده است, قضا نمازها را بايد شكسته بخواند يا كامل
جواب بايد شكسته بخواند.
سوال : اينجانب محل كارم كرج و محل زندگيم تهران مي باشد
اولا: اگر به غير از كار به كرج بيايم روزه و نماز من چه حكمي دارد؟ ( مثلا جهت انجام كار شخصي يا ميهماني )؛
ثانيا: در صورتيكه بنده در ماه رمضان يا ماههاي ديگر سال به شهرهاي دور مثل مشهد يا كربلا (غيرازمحل كار) سفركنم روزه ونماز من چه حكمي دارد ؟( به لحاظ وضعيت كار بنده چه حكمي پيدا ميكند )؛
ثالثا: اگر كسي با ظن مرجع زنده به تقليد از امام خميني باقي بماند آيا ميتواند كه بعضي احكام كه قبلا براساس فتوي امام به آن عمل كرده است به فتوي مرجع زنده عمل نمايد
جواب 1 و 2- در فرض سؤال در كرج نماز و روزه كامل است هر چند براي غير كار نيائيد . ولي در مسافرت هاي ديگر شكسته است.
3- در مسائلي كه به فتواي ايشان عمل كرده باقي مي ماند و در بقيه به فتواي مرجع زنده عمل مي كند . ولي چند مسئله در مورد نماز مسافر و بلاد كبيره و شبهاي مهتابي است كه در آن اجازه عدول را مي دهيم هر چند عمل كرده باشد.
احکام سفر و مسافر
سوال- من 4سال است كه در مشهد دانشجو هستم وامسال درس من تمام شده است وفقط يك درس دارم كه آن هم چونكه كار تحقيقي است درمشهد نيستم وفقط گاهي براي بعضي از كارهاي تحقيق به مشهد سر مي زنم با اين توضيحات حكم نماز من چيست
جواب - محل تحصيل سابق حكم وطن را ندارد و نماز و روزه در آن شكسته است.
سوال- خلباني که به دليل وظيفه اش مجبور است بيش از هشت فرسخ شرعي در آسمان محدوده شهر(يعني مسافرت عمودي در فضا) گشت زني کند- به فرض اينکه شغل هميشگي او نيست- حکم روزه اش چه مي شود؟
جواب- گشت زني در آسمان شهر سفر محسوب نمي شود.
سوال- با سلام اينجانب در قزوين كار ميكنم و در تهران ساكن هستم در ماه 3 يا 4 مرتبه به محل كار ميروم چند روز هستم وبعد بر ميگردم حال نماز در قزوين چگونه است بين راه چطور مثلا در كرج با تشكر
جواب- شما كثيرالسفر هستيد و نماز شما در هر دو محل و دو راه تمام است.
سوال- بنده ساكن شهرري و دانشجو هستم.محل تحصيل بنده پنج كيلومتر بعد از تهرانپارس و فاصله آن تا منزل حدود سي كيلومتر است. با توجه به اينكه مسوولين در مناسبات اداري شهر ري و تهرانپارس را جزو شهرتهران ميدانند حكم نماز و روزه بنده طبق فتواي آيت الله مكارم شيرازي چيست؟
جواب- اگر در هفته 3 روز يا بيشتر به محل تحصيل رفت و آمد داريد نماز و روزه شما كامل است.
و با توجه به اينكه فاصله ميان آخرين خانه هاي شهر ري و آخرين خانه هاي تهران 5/21 كيلومتر نيست سفر شرعي محسوب نمي شود و نماز تمام است.
سوال- اينجانب با رجوع به رساله حضرتعالي در مورد نيت و قصد 10 روززه براي مسافرت را متوجه نشدم مي خواستم توضيحي براي اينجانب بدهيد و اگر بنده بخواهم در جايي مثلاٌ 11 روز يا14 و بيشتر بماند حکمآن چيست و بفرمايي 10 روز از کي حساب مي شود مثلاٌ اگر بنده سوم يک ماهي تا 13 آنجا باشم تا کي محسوب مي شود؟ سئوال دوم تهران بلاد کبيره است يا نه و در مود شهر ي که بلاد کبيره است تکليف چيست؟ وحد ترخص د رتهران کجاست؟ قبلاٌ از بذل عنايات حضرتعالي کمال امتنان را دارم و از درگاه ايزد منان ÷ايداري و عزت شما آيات اعظام را خواستارم.
جواب-- 1- منظور اين است كه بخواهد 10 روز يا بيشتر از آن، در محلي اقامت كند كه در اينصورت نماز و روزه كامل است و اگر بخواهد كمتر از 10 روز بماند نماز و روزه شكسته است. و باتداي 10 روز از ابتداي ورود به مقصد است يعني از ظهر اول مثلاً تا ظهر فردا يك روز حساب مي شود.
2- حكم بلاد كبيره و غير كبيره يكسان است و محلات مختلف تهران جزو تهران محسوب مي شود حد ترخص در هر شهري آن است كه از آخرين خانه هاي شهر به قدري دور شوند كه صداي اذان شهر را نشنوند.
سوال- نماز دانشجويان در محل تحصيل خود چگونه است؟ آيا محل تحصيل وطن آنان حساب مي شود؟
جواب- محل تحصيل مستمر در حكم وطن است و نماز و روزه در آن كامل است
سوال- بنده بر اساس شرايط شغلي هر از گاهي مجبور هستم در سفر باشم که اين ميتواند به دو صورت زير اتفاق بيافتد :
1- مدت ماموريت در شهر غير وطنم بيش از 10 روز بوده و پس از بازگشت به وطن 1-1)مدت اقامت در وطنم نيز بيش از 10 باشد2-1)مدت اقامت در وطنم کمتر از 10 روز باشد
2- مدت ماموريت کمتر از 10 روز بوده وپس از بازگشت به وطن 1-1)مدت اقامت در وطنم بيش از 10 روز باشد 2-1)مدت اقامت در وطنم کمتر از 10 باشد لازم ميدانم عرض کنم که تعداد ماموريت ها گاهي به 2 الي 3 بار در ماه ميرسد. با آرزوي توفيقات الهي براي حضرتعالي
جواب- 1- اگر در غير وطن قصد ده روز كنيد در هر دو صورت نماز و روزه شما در محل مأموريت تمام ولي در بين راه شكسته است.
2- در هر دو صورت در محل ماموريت و در بين راه شكسته است.
سوال- طلاب علوم دينيه كه در هر يك شهر هاي غير وطن به در خواندن مشغولند با طرح سوال ذيل وظعيت نماز وروزه انها چگونه است:
1- ما در اين مدرسه ودر اين شهر فعلا هستيم واگر به ما بگويند ايا قصد رفتن داري جواب داده بشود بنا ندارم ترك اين حوزه بكنم ولي شرايط اگر ايجاب كند نيز مي روم؟
2- فعلا هستيم اما قصد وطن نداريم ولي تا كي اينجا هستيم شايد تااخر نيزمانديم
3- تا درس باشد درس مي خوانيم امكان دارد به شهر هاي ديگر نيز مسافرت كنيم
4- طلبگي شغل نيست اما در اين شهر به نماز و تبليغ اشتغال داريم و بنا نداريم حرفه اي غير از اين در بر بگيريم
جواب- 1- نماز و روزه شمال كامل است.
2- اگر مي خواهيد يك سال يا بيشتر بمانيد حكم وطن شما را دارد.
3 و 4- از جواب هاي بالا معلوم شد.
سوال- من در كرمان زندگي مي كنم و دردانشگاه رفسنجان كه در 100كيلومتري كرمان واقع است قبول شده ام و تعداد رفتنم به رفسنجان در هفته شايد يك بار باشد و از صبح تا ظهر است آيا من مي توانم روزه ام را در آنجا كامل بگيرم و نمازم را شكسته نخوانم ؟ از راهنمايي شما پيشاپيش متشكرم
جواب- نماز و روزه شما در آنجا شكسته است.
سوال- با توجه به اينكه در احاديث 8 فرسخ بعنوان مسير معمول يك روز ملاك قرار گرفت آيا الآن هم بايد همين مقدار ملاك باشد يا مي توان مانند بعضي مجتهدين (كه مرجع نيستند) ملاك را مقادير بيشتر حدود 800 كيلو متر گرفت و شهيد مطهري هم اين طرح شبهه را داشتند
ضمنا اگر بتوانيد ملاك فتواي خود را در درس خارج فقه بيان فرمائيد متشكر مي شوم
جواب- در بعضي از روايات وارد شده است كه وقتي پيامبر اكرم(ص) حدّ مسافت نماز قصر را از جبرئيل سؤال فرمودند او اشاره به دو كوهي كرد كه در دو طرف مدينه قرار دارد كه فاصله آنها از يكديگر حدود 4 فرسخ است كه رفت و برگشت آن 8 فرسخ مي شود
سوال- حكم در اين مورد چيست؟
جواب- محل تحصيل دانشجويان در دراز مدت مانند يكسال يا بيشتر در حكم وطن آنهاست و نماز و روزه آنها كامل است.
همچنين دانشجوياني كه در هر هفته بيش از 3 روز به محل تحصيل رفت و آمد دارند نيز نماز و روزه شان كامل است.
سوال- با عرض سلام در مورد رويت هلال ماه بايد از مرجع ،تقليدكرد يا از ولي فقيه .
جواب- رؤيت هلال حكم شرعي نيست تا نياز به تقليد داشته باشد بلكه تشخيص موضوع است كه بايد براي مكلف ثابت شود و از قول هركسي براي شما ثابت شد مي توانيد طبق آن عمل كنيد.
سوال- شخصي در دانشگاه فيروز آباد تحصيل ميکند. و در هفته چهار روز به آنجا ميرود و بر ميگردد. اگر اين شخص بخواهد در هفته دو يا سه روز را در ميمند اقامت کند روزه او چطور است. ضمنا وطن اصلي او شيراز است.
جواب- نماز و روزه او در فيروزآباد و ميمند و بين راه تمام است.
سوال- من براي درس(دانشگاه آزاد) به لاهيجان مي روم ساكن رشت هستم من هفته اي 4 روز براي درس به لاهيجان مي روم و 3 روز درآنجا نماز ظهر را مي شنوم (به مدت چهار سال بايد بروم) و مسافت هم تا لاهيجان زياد است مي خواستم بدانم آيا روزه و نمازم درست است يا خير و نماز را بايد كامل بخوانم.
من براي درس(دانشگاه آزاد) به لاهيجان مي روم ساكن رشت هستم من هفته اي 4 روز براي درس به لاهيجان مي روم و 3 روز درآنجا نماز ظهر را مي شنوم (به مدت چهار سال بايد بروم) و مسافت هم تا لاهيجان زياد است مي خواستم بدانم آيا روزه و نمازم درست است يا خير و نماز را بايد كامل بخوانم.
در مورد روزه فقط يك روز اذان ظهر را در بين راه بشنوم آيا روزه ام درست است لطفا هرچه سريعتر راهنمايي كنيد.
جواب- در صورتيكه آن 4 روز مي رويد و باز مي گرديد تمام روزه هاي شما كامل است. و اگر آن 4 روز را در محل تحصيل مي مانيد، تنها روزي كه اذان ظهر در راه هستيد روزه شما شكسته است . و بقيه روزها نماز و روزه شما كامل است.
سوال--من اهل تهران هستم و همسرم اهل شاهرود ولي مقيم تهران هستيم معمولا ماهي يك بار به شاهرود سفر ميكنيم تكليف نماز و ر وزة من در اين ايام چيست؟
جواب- نماز و روزه شما در شاهرود شكسته است.
سوال- 1-مسافري كه روزه اش باطل شده است ايا بايد روزه قضا را بجاي آورد؟
جواب- 1- آري بايد قضاي آن را به جا آورد.
سوال- 2_اگر فردي که روزه است از شهر خارج شود و هنگامي که باز ميگردد اين احتمال را بدهد که چند دقيقه اي است که اذان گفته آ يا روزه اش باطل است و بايد قضاي ان را بجا آورد يا نه
جواب- 2- در صورتي كه يقين به ظهر نداشته باشد مي تواند روزه خود را ادامه دهد.
سوال- من دانشجوي دانشگاه اصفهان هستم ولي يزدي هستم مي خواهم بعضي هفته ها كمتر از 10 روز بمانم تكليف نماز و روزه من چي مي شود. با تشكر
جواب- در صورتي كه هفته اي حداقل سه روز در محل تحصيل هستيد نماز و روزه شما در آنجا تمام است هرچند كمتر از ده روز بمانيد.
سوال- من معلم پاره وقت هستم و هفته اي 2 روز شنبه و يك شنبه از شهر خارج مي شوم. روزه و نماز من چه حكمي دارد.
جواب- در فرض سئوال نماز و روزه شما در سفر شكسته است.
سوال- اينجانب مدت 40سال ساكن تهران بو ده ام و اكنون به علت مشكلات زندگي مجبور به تفيير محل سكونت خود شد ام .به شهر مارليك رفته ومحل كار در تهران مي باشد كه در هفته 5بار به تهران مي آيم در اين صورت نماز و روزه من به چه صورت ميباشددر روزهاي جمعه و تعطيلات براي مهماني به تهران مي آيم نماز و روزه من به چه صورت مي باشد؟
جواب- نماز و روزه شما در تهران و مارليك و بين راه تمام است.
سوال- اگر فقط يك روز در هفته به علت شغل مسافر باشيم حكم روزه چه مي شود؟
جواب- چنين شخصي نمي تواند در سفر روزه بگيرد.
سوال- 1- مسافرت درماه مبارك رمضانبراي روزه دار چه صورت دارد؟
2- اگر كسي قصدمسافرت به خارج ازمحل زادگاه خود داشته باشدو قصد ده روز ماندن نداشته باشدميتواند روزه بگيردونماز تمامبخواند ياخير؟
جواب- 1- اشكالي ندارد ولي چنانچه براي فرار از روزه باشد كراهت دارد.
2- بايد نمازش را شكسته بخواند و نمي تواند روزه بگيرد.
سوال- با احترام ايا مفهوم عبارت اعراض از وطن در فتاواي حضرتعالي عدم تصميم به سكونت دوباره ي در وطن است يا حتي صله ي رحم را نيز شامل ميشود؟
جواب- منظور احتمال اوّل است.
سوال : اينجانب اهل شيراز هستم ولي در حال حاضر محل کارم و تحصيلم همچنين خانواده به اصفهان منتقل شده است و خانه در اصفهان گرفته ايم احتراما بفرمايد اينجانب شامل دائم سفر ميشوم يا نه يا اينکه نماز من در کمتر از 10 روز در اصفهان چگونه است دوما در بين راه وطن اصليم نمازو روزه چگونه است. ايا اصفهان وطن دوم من حساب مي شود
جواب 1- نماز و روزه شما در اصفهان تمام است و آنجا در حكم وطن شماست.
2- در بين راه شكسته است.
سوال : در عصر كنوني كه تمام مسافرتها به راحتي انجام مي شود هنوز ما بايد نماز مسافر را شكسته بخوانيم و روزه نگيريم؟ اگر مي شود بخشهايي از قرآن و يا احاديثي كه اين احكام با استناد به آنها استخراج مي شود ذكر بفرماييد.
جواب در عصر و زمان ما هم مسافرت براي توده مردم سختي هاي روحي و جسمي متعددي را به دنبال دارد و معيار احكام الهي غالب مردم هستند نه تك تك افراد جامعه.
سوال : اينجانب دانشجويي هستم كه شهر محل تحصيلم 2 ساعت با شهر خودمان فاصله دارد . من در طول هفته آنجا اقامت دارم و آخر هفته به منزل بر ميگردم. و زماني كه ميخواهم به شهر محل تحصيلم مراجعت كنم بعد از ظهر به مقصد ميرسم آيا من مسافر محسوب ميشوم و آنروز را نبايد روزه بگيرم؟
جواب نماز و روزه شما در محل تحصيل تمام است ولي در بين راه شكسته است بنابراين به گونه اي حركت كنيد كه اذان ظهر را در بين راه نباشيد تا روزه آن روز شما صحيح باشد.
سوال : اينجانب كارمند هستم و بنابه ضرورت ماموريت برون شهري برايم پيش مي آيد آيا حكمي وجود دارد كه بتوانم در ايام ماه مبارك رمضان در اين مواقع روزه بگيرم.
جواب هرگاه حداقل هفته اي 3 روز به اينگونه مأموريتها مي رويد نماز و روزهء شما كامل است.
سوال : اينجانب محل كارم كرج و محل زندگيم تهران مي باشد
اولا: اگر به غير از كار به كرج بيايم روزه و نماز من چه حكمي دارد؟ ( مثلا جهت انجام كار شخصي يا ميهماني )؛
ثانيا: در صورتيكه بنده در ماه رمضان يا ماههاي ديگر سال به شهرهاي دور مثل مشهد يا كربلا (غيرازمحل كار) سفركنم روزه ونماز من چه حكمي دارد ؟( به لحاظ وضعيت كار بنده چه حكمي پيدا ميكند )؛
ثالثا: اگر كسي با ظن مرجع زنده به تقليد از امام خميني باقي بماند آيا ميتواند كه بعضي احكام كه قبلا براساس فتوي امام به آن عمل كرده است به فتوي مرجع زنده عمل نمايد
جواب 1 و 2- در فرض سؤال در كرج نماز و روزه كامل است هر چند براي غير كار نيائيد . ولي در مسافرت هاي ديگر شكسته است.
3- در مسائلي كه به فتواي ايشان عمل كرده باقي مي ماند و در بقيه به فتواي مرجع زنده عمل مي كند . ولي چند مسئله در مورد نماز مسافر و بلاد كبيره و شبهاي مهتابي است كه در آن اجازه عدول را مي دهيم هر چند عمل كرده باشد.
سوال : چنانچه فاصله محل كار و محلي كه به عنوان وطن انتخاب گرديده بيش از حد شرعي باشد ودر پايان هر هفته اين فاصله طي شود،وضعيت نماز چگونه است
جواب نماز و روزه او در محل كار كامل است.
سوال : آيا كسي كه در هفته بعضي اوقات از وطن خود خارج مي شود و در وطن خود مشغول رانندگي است.در ماه رمضان وظيفه او چيست آيا ان ايامي كه در خارج وطن است
را حكم شخص روزه دار مسافر است؟در ضمن گاهي اوقات از شهر خارج ميشود وبرنامه اي منظم ندارد.
جواب حكم مسافر دارد.
سوال : اينجانب تا سال 1380 در منزل پدري ام (درارسنجان فارس) زندگي مي كردم و بعد از آن با توجه به شغلم در شيراز زندگي مي كنم (فاصله 120 كيلومتر). اما تقريبا تمام تعطيلات (پنج شنبه و جمعه و...) به آنجا مي روم حكم نماز و روزه من در آنجا (منزل پدري )چگونه است.
جواب در صورتي كه قصد داريد در آينده نه چندان دور براي سكونت مستمر به ارسنجان باز گرديد، يا در سال 3 الي 4 ماه (هر چند به صورت پراكنده) در ارسنجان هستيد نماز و روزه هاي شما در آنجا تمام است.
سوال : به چه كسي دائم السفر گويند؟ايا كسي كه راننده در شهر است و گاهي اوقات براي اينكه مرسوله اي را جابه جا كند از شهر خارج ميشود حكم روزه اين شخص چگونه است؟
جواب دائم السفر كسي است كه براي مدتي (مثلا 3 الي 4 ماه) حداقل هفته اي سه روز در خارج از مسافت شرعي رفت و آمد داشته باشد يا يك ماه هر روز بيشتر از مسافت شرعي رفت و آمد نمايد.
سوال : محل سكونت ما در تهران است و پسرم هفته اي سه روز به قزوين مي رود و قبل ظهرآنجا است آيا نماز و روزه آن كامل است يا خير لطفاً ذكر فرماييد درچه صورت روزه آن باطل ميشود .
جواب نماز و روزه ايشان در فرض سؤال در قزوين تمام است.
سوال : کارگري که 6 ماه لز سال را يا بيشتر در خارج از حد شرعي مشغول به کار ميباشد به نحوي که هر روز صبح ميايد و شب بر ميگردد حکم نماز و روزه ايشان چگونه است
جواب نماز و روزه او كامل است.
سوال : 1. اينجانب اهل شهرستان اروميه مي باشم با توجه به شغلم بايستي چهار روز هفته در پيرانشهر باشم و سه روز ديگر در اروميه .
حال شرايط اداي نماز و روزه من چگونه است ؟
جواب 1- نماز و روزه شما در هر دو محل تمام است.
سوال : اينجانب در يكي شهرهاي اطراف محل سكونتم در دانشگاه قبول شده ام ومجبورم بعضي از صبح ها و بعدازظهرها را به آن شهر بروم و شب برگردم مي خواستم بدانم نماز و روزه من چگونه است لطفا توضيح كاملي بدهيد.
جواب اگر در هفته سه روز يا بيشتر رفت و آمد مي كنيد نماز و روزه شما كامل است.
سوال : ما در شهري غير از وطن خود زندگي ميكنيم.كه محل كار مان انجاست. (10 سال)ايا احتياج به قصد ميباشد؟
جواب آنجا در حكم وطن شماست و نيازي به قصد اقامه ده روز نيست.
سوال : اگر شخصي در ماه رمضان صبح به مسافرت رفته روزه اش رابخورد ولي قبل از ظهر به وطن باز گردد تكليفش چيست؟
جواب روزه آن روز قضا شده و پس از ماه مبارك قضايش را انجام مي دهد.
سوال : اگر من يک دانشجو در شهر دور باشم و آنجا را به عنوان وطن اصلي در نظر نگيرم نماز هاي من چه حکمي دارد ؟ و اگر تاکنون با استناد به حکم شما به طور معيوب , نماز هاي خود را اشتباه خوانده باشم , تکليف چيست؟
جواب در صورتي كه تحصيل شما در آنجا براي مدت طولاني (مثلاً يك سال يا بيشتر) طول خواهد كشيد آنجا به حكم وطن شما خواهد بود و بايد نمازتان را در آنجا تمام بخوانيد و اگر شكسته خوانده ايد بايد آن نمازها را تدريجاً به صورت تمام قضا كنيد.
وطن
سوال : به نظر حضرتعالى شخصى كه در شهر ديگرى غير از شهر اصلى خود براى مدت 2 سال و يا اندكى بيشتر قصد اسكان دارد مى تواند آنجا را به عنوان وطن به حساب آورد؟ و اگر چنين شخصى در طول كمتر از 10 روز 2 يا 3 بار مجبور به مسافرت به شهرهاى مختلف گردد آيا روزهايى كه در محل سكونت بوده مى تواند روزه بگيرد يا نه؟
جواب آرى آن شهر به حكم وطن او است.
دائم السفر
سوال : بنده دائم السفر هستم و طبق نظريه حضرت امام در غير سفر اول بايد نمازها را كامل خواند ولى بنده براى مثال كه بر روى كشتى خدمت مى كنم نمى دانم كه سفر اول براى من از كجا شروع مى شود يعنى 1- آيا سفر از منزل تا مثلا بندرعباس قبل از الحاق به كشتى سفر اول محسوب مى گردد (زيرا اين سفر مقدمه سفر اصلى است). 2- يا شروع سفر بعد از الحقاق به كشتى بوده و تا رسيدن به مقصد ادامه دارد (ممكن است قبل از شروع سفر چند روز ديگر در بندر عباس اقامت داشته باشد) و يا 3- شروع سفر پس از حركت واقعى از بندر مبدأ بوده و تا رسيدن به مقصد ادامه دارد؟
جواب از هنگامى كه از منزل خود به منطقه كار مى رويد و از آنجا به سفر دريايى مى رويد تا رسيدن به مقصد يك سفر محسوب مى شود.
سوال- اينجانب و خانواده حدود 24 سال پيش از نجف تبعيد شده ايم و در تهران زندگي مي كرديم البته ازشهر خود كه زادگاه ما هم بود اعراض نكرديم ونيت ما اين بود كه هر زمان راه باز شد به وطن شرعي خود باز گرديم حال راه براي بازگشت مهيا شده , ايا پس از بازگشت نمازما تمام است يا پس از نيت اقامت مجدد چند ماه , نماز تمام و روزه صحيح خواهد بود.
جواب- در فرض سؤال كه عملاً اعراض حاصل شده نماز و روزه شما در آنجا شكسته است ولي چنانچه قصد داشته باشيد براي سكونت مستمر به آنجا باز گرديد نماز و روزه شما در آنجا تمام است ولي احتياطاً هفته اول را جمع بخوانيد يا قصد ده روز كنيد.
سوال وطن پدر وطن شخص محسوب ميشود؟
جواب- وطن پدر وطن فرزند محسوب نمي شود مگر اين كه در آنجا براي مدت طولاني مثل يك سال سكونت مستمر داشته باشد.
|