اسوه های هدایت

 

 

استفتائات ازحضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مدظله)پیرامون ماه رمضان


آیت الله العظمی نوری همدانی (مدظله)

مبطلات روزه

استفتائات ج1:
سؤال 243: آیا شرب سیگار، یا شرب اشیائی که بصورت مایع نیستند و مطلق دود بشمار می‏روند برای روزه اشکالی دارد؟
پاسخ: اگر به حلق برسد جایز نیست.
سؤال 245: اگر در یک کشور برای افطار روزه، اذان یک شهر بزرگِ آن کشور را در تلویزیون پخش کنند، آیا برای همه کسانی که در حال شنیدن اذان هستند جایز است افطار نمایند؟
پاسخ: جایز نیست مگر اینکه با شهری که انسان در آن زندگی می‏کند هم افق باشد.
سؤال 246: اگر انسان سر را با چیزی بپوشاند مانند غواصان و زیر آب برود موجب بطلان روزه می‏شود یا خیر؟
پاسخ: بلی، موجب بطلان است
سؤال 249: خانمی 10 سال پیش سقط جنین کرده که به طور تصادفی بوده است، نمازها و روزه‏هایی که در طول این مدت خوانده و گرفته، چه حکمی دارد؟ و اگر خانمی با این اوصاف به خانه خدا رفته باشد چه؟
پاسخ: اگر غسل جنابت انجام داده، کفایت از غسل نفاس می‏کند، و اعمالی که بعد از غسل جنابت انجام داده صحیح است.
سؤال 250: مبتلایان به بیماریهای تنفسی (بخصوص آسم) جهت پیشگیری و درمان تنگی تنفس خود ناچارند روزانه چند مرتبه از اسپری‏های مخصوص استفاده کنند که از طریق دهان پودرهای داروئی را به مجاری تنفسی و ریه می‏رسانند که در این مسیر این مواد به حلق نیز می‏رسند، آیا استفاده از این وسیله مبطل روزه می‏باشد یا خیر؟
پاسخ: استفاده از آن در حد ضرورت مبطل روزه نیست .
سؤال 251: برای فرد روزه‏دار خون دادن (اهداء) و خون گرفتن (بشکل درمانی) چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر خون دادن موجب ضعف باشد، کراهت دارد ولی روزه را باطل نمی‏کند و خون گرفتن مانعی ندارد
استفتائات ج2:
سؤال‏208: روزه داری که وظیفه‏اش تیمّم است چون وقت تنگ است، امّا مسامحه می‏کند به خیال اینکه اگر مسواک کند به تیمّم هم می‏رسد در حال مسواک زدن، اذان صبح هم می‏گویند، این سهل انگاری حکم عمد پیدا می‏کند یا خیر؟
پاسخ: اگر مسامحه کرده است حکم عمد را دارد.
سؤال‏209: آیا چرک گلو روزه را باطل می‏کند؟
پاسخ: اگر در قسمت بالای گلو است که می‏تواند بدون مشقّت آن را به فضای دهن بیاورد و بیرون بریزد باطل می‏کند واگرنه باطل نمی‏کند.
سؤال‏210: استفاده از آمپول‏هایی که به جای غذا به کار می‏رود برای روزه دار چه حکمی دارد؟
پاسخ: آمپول مطلقاً روزه را باطل نمی‏کند.
سؤال‏211: آیا بودن وسایل غیر خوراکی مثل وسایل دندانپزشکی در دهان باعث بطلان روزه می‏شود؟
پاسخ: اگر خون که احیاناً در این قبیل موارد در دهان بوجود می‏آید و یا آب که داخل فضای دهان می‏شود را فرود نبرد روزه‏اش باطل نمی‏شود.
سؤال ‏212: برخی از بیماران مبتلا به آسم مجبور به استفاده از اسپری سالبوتامبول و... برای باز کردن راه تنفسی می‏باشند حکم روزه این دسته بیماران چیست؟
پاسخ: با اکتفا به مقدار ضرورت، روزه‏اش صحیح است.
سؤال‏213: تنقیه ضروری با چیز روان برای بیماری که هیچ منع دیگری برای روزه داری ندارد چه حکمی دارد؟
پاسخ: تنقیه با چیز روان هرچند از روی ضرورت هم باشد روزه را باطل می‏کند.
سؤال‏214: کسانی که معتاد به دخانیات (سیگار، قلیان) و حتّی مواد مخدّرند (تریاک و این گونه چیزها) آیا در حالت روزه می‏تواند به مقدار ضرورت استفاده نمایند و مبطل روزه نیست؟
پاسخ: نمی‏توانند.
سؤال 215: سیگار کشیدن و استفاده از مواد مخدر مانند تریاک و غیره شرعا چه صورتی دارد؟
پاسخ : استفاده از مواد مخدر حرام و سیگار نیز اگر مضر باشد حرام است .
سؤال‏216: آیا حنا گذاشتن به سر و دست و یا مالیدن روغن به بدن یا کرم یا برای زخم دست و پا دوای مرهم و غیر آن گذاشتن آیا موجب بطلان روزه می‏شود؟
پاسخ: موجب بطلان نمی‏شود.
سؤال217: اگر کسی در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح از خواب بیدار شود و در خواب محتلم شده باشد و امکان غسل کردن نداشته باشد حکم روزه این روز فرد چیست؟
پاسخ: قبل از طلوع فجر باید تیمم بدل از غسل بجا بیآورد در این صورت روزه‏اش صحیح است.
سؤال‏218: آیا دارو ریختن مانند قطره چشم به هنگام روزه باعث باطل شده روزه می‏گردد؟
پاسخ: اگر به فضای دهان نرسد روزه را باطل نمی‏کند.
سؤال‏219: شخصی صائم در ایّام ماه مبارک رمضان زیر دوش می‏رود تا غسل انجام دهد فشار دوش اگر به اندازه‏ای زیاد باشد که تمام سر و گردن را فرا گیرد آیا روزه را باطل می‏کند؟
پاسخ: روزه‏اش صحیح است.
سؤال227: آیا زن می‏تواند در ایّام ماه مبارک رمضان به خاطر اینکه روزه خود را تمام بگیرد و قضاء روزه بر گردنش نباشد به خاطر عادت ماهیانه که به او دست می‏دهد از قرص ضدّ حاملگی استفاده نماید؟ و همچنین درباره روزه مستحبّی و نذر چطور؟
پاسخ: در صورتی که آن قرص مضرّ نباشد و پس از استفاده از آن در موقع عادت ماهانه هیچ اثری از خون مشاهده نشود اشکال ندارد.
سؤال232: زائرانی که در ماه مبارک رمضان به مکه مکرمه و مدینه منوره سفر می‏کنند اگر هنگام غروب در مسجد الحرام و مسجد النبی‏صلی الله وعلیه وآله وسلم حضور یابند به لحاظ این که اهل سنت زودتر از ما افطار می‏کنند، آیا زائران ایرانی می‏توانند همراه آنان افطار کنند یا خیر؟
پاسخ: پیش از مغرب شرعی نمی‏توانند افطار نمایند چون آیه شریفه «و اتمّو الصّیام» انتهای روزه را شب معرّفی می‏کند و بنظر حقیر تقیّه مداراتی در افطار روزه، راه ندارد.

باقیماندن بر

جنابت وحیض ونفاس تا اذان صبح

سؤال 254: بنده الان طلبه هستم، قبل از طلبگی در روستا بودم و از احکام نماز و روزه زیاد اطلاعی نداشتم که یکی از آنها جنابت بود، نمی‏دانستم که اصلاً جنابت چیست. فقط یکبار روحانی روستا که احکام می‏گفت به مسأله جنابت رسید، در ذهنم خطور کرد آیا جنابت هم برای من پیش آمده یانه؟ چون اصلاً نمی‏دانستم جنابت یعنی چه؟ به همین علت من وقتی جنب می‏شدم نمی‏دانستم جنابت است تا غسل کنم، و در ذهنم نیز اصلاً خطور نمی‏کرد که باید پرسید. بجز همان یکبار که به ذهنم خطور کرد؛ بنده الان شک می‏کنم آیا در ماه رمضان هم جنب می‏شدم یا نه؛ حالا شما بفرمائید مسأله روزه و نماز بنده چگونه بوده؟ روزه بنده کفاره دارد یا قضا دارد؟ بنده الان روزه استیجاری هم گرفته و همچنین نماز استیجاری و الان پولش را هم خرج کرده‏ام، در صورت اشکال داشتن چه باید بکنم؟
پاسخ: آن اندازه از نمازها که یقین دارید در حال جنابت بجا آورده‏اید، باید آنها را قضا نمائید ولی روزه‏هائی که گرفته‏اید صحیح است.
سؤال255: کسی که در شب ماه رمضان جنب است و یا زنی که در شب ماه رمضان از حیض پاک شده است، اگر اینها یقین دارند تا اذان صبح آب پیدا نمیشود تا غسل کنند، آیا می‏توانند قبل از اینکه اذان صبح شود، تیمم کنند و بخوابند و یا اینکه باید تا اذان صبح بیدار بمانند و نزدیک اذان صبح تیمّم بکنند و بخوابند؟
پاسخ: در فرض مذکور لازم است، تیمّم بدل از غسل بجا آورده شود و بیدار ماندن تا اذان صبح واجب نیست.

قضا و کفاره روزه

استفتائات ج1:
سؤال 256: کسی که سحری می‏خورد و احتمال می‏دهد اذان را گفته باشند ولی تفحّصی نمی‏کند مثلاً به ساعت نگاه نمی‏کند، حکم روزه این فرد چیست؟
پاسخ: روزه‏اش صحیح است مگر اینکه بعداً معلوم شود که صبح بوده که در این صورت قضای روزه بر او واجب است.
سؤال 257: اگر شخصی دیگری را اکراه بر افطار در ماه مبارک رمضان نمود ، آیا علاوه بر گناه ، کفاره هم بر عهده اش می باشد یا خیر ؟
پاسخ : خیر کفاره به عهده او نمی آید .
سؤال 258: در روزه استیجاری ، اگر بعد از ظهر افطار کند ، کفاره دارد یا خیر ؟
پاسخ: کفاره ندارد .
سؤال 259: کسی که به علت مرض تا رمضان سال آنیده نتواند روزه سال گذشته را قضا نماید تکلیفش چیست؟
پاسخ: قضا ساقط شده و باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد
سؤال 260: آیا می‏شود روزه قضا و روزه مستحبی را با هم در یک روز نیت کرد؟
پاسخ: خیر، نمیشود.
سؤال 261: فرق کفارات مالیّه و کفارات مخیّره چیست لطفاً توضیح فرمائید؟
پاسخ: کفاره مخیره آن است که انسان بین چند چیز مخیر است و هر کدام را به عنوان کفّاره انجام دهد مجزی است و منظور جنابعالی از کفاره مالیّه چیست؟ باید توضیح بدهید.
سؤال 262: اینجانب چندین مورد در ماه رمضان محتلم شده‏ام آن هم قبل از سحری و قبل از اذان صبح و این مسئله را این طور یاد گرفته بودم که اگر کسی جنب شود تا اذان ظهر وقت دارد غسل کند و فقط معصیت کرده است که تا اذان ظهر بر جنابت مانده و نیز مسأله تیمم را نمی‏دانستم و ندانسته و بی اطلاع نسبت به مسأله به حالت جنابت وارد اذان صبح می‏گردیدم و بعد از اذان صبح و قبل از اذان ظهر غسل می‏کردم اکنون خواهشمندم بفرمائید آیا علاوه بر قضای این روزها کفّاره‏ای بر گردن بنده است یا خیر؟
پاسخ: قضا و کفّاره بر شما واجب نمیشود.
استفتائات ج2:
سؤال221: اگر شخصی در ماه مبارک رمضان از خواب بیدار شود و غذا بخورد سپس متوجه بشود که از وقت اذان صبح گذشته است آیا روزه این فرد صحیح است؟
پاسخ: روزه‏اش صحیح است در عین حال قضای آن روز هم بر او واجب است.
سؤال‏222: آیا انسانی که خود روزه قضا دارد می‏تواند قضای روزه واجب میّت را بگیرد؟
پاسخ: نمی‏تواند.
سؤال223: این جانب در سال 1361 مدتی از ماه مبارک رمضان را در جبهه حقّ علیه باطل بودم و نتوانستم روزه بگیرم از طرف خانواده در خصوص سنّم اختلاف نظر است دقیقاً نمی‏دانم در آن ایّام مکلّف بوده‏ام یا خیر. تکلیف روزه فوت شده چیست؟
پاسخ: چون مکلّف بودن جنابعالی در آن تاریخ مشکوک است قضای آن روزه‏ها واجب نیست.
سؤال‏224: یک نفر در ماه رمضان به سبب فعل حرام روزه‏اش را باطل کرده و نمی‏دانسته که آیا به سبب این فعل حرام روزه باطل می‏شود یا خیر؟ حالا چه وظیفه‏ای دارد؟
پاسخ: اگر جاهل مقصر است بنابر احتیاط باید علاوه بر این که روزه را قضا نماید، کفاره جمع انجام بدهد یعنی به شصت فقیر به هر یک، یک مدّ گندم یا جو یا قیمت آنها را بدهد و دو ماه پی در پی هم روزه بگیرد.
سؤال‏225: دختر و پسری که می‏دانستند روزه واجب است لیکن اولیاء از روی جهالت و دلسوزی که: در این سن تو روزه برایت واجب نیست، مانع از گرفتن روزه آنها می‏شدند، خود آنها هم اهل مسئله نبودند، وظیفه در این مورد چیست؟ با توجه به اینکه اکنون قادر بر اداء کفاره نمی‏باشند ؟
پاسخ: در این مورد فقط قضا واجب است.
سؤال226: تکلیف ورثه نیست به فروض زیر چیست؟
الف: شخصی ماه رمضان مریض بوده و مرض ادامه داشته تا اوّل ذی حجّه.
پاسخ: قضا واجب نیست.
ب: شخصی مریض بود و مرض او بعد از رمضان برطرف شد و 15 روز زنده بود و 15 شوال فوت کرد.
پاسخ: اگر در آن چند روز که خوب شده می‏توانسته است قضای روزه خود را بجا بیاورد و بجا نیاورد قضا لازم است.
سؤال233: آیا ادای کفاره روزه عمدی یا غیر عمدی. و کلّاً تمامی کفارات باید فوری باشد؟
پاسخ: وجوب ادای کفاره فوری نیست ولی نباید مسامحه کند.
سؤال234: زنی که به واسطه مریض بودن در ماه رمضان روزه نگرفته و تا ماه رمضان بعدی قضای روزه‏ها را هم نگرفته یا آنکه بدون عذر معصیت کرده و روزه خود را خورده است آیا پرداخت کفاره او بر خودش است یا شوهرش؟ و اگر بر خود اوست وقتی که تمکن بر کفاره ندارد غیر از مهریه‏ای که از شوهر طلبکار است آیا واجب است از مهریه به اندازه کافی از شوهر خود گرفته و ادای کفاره نماید یا خیر؟
پاسخ: کفاره بر عهده خود اوست و کفاره واجب است و واجب است که اقدام و سعی کند هرچند از مهریه بگیرد و بپردازد.
سؤال‏235: خانمی هستم شصت و چهار ساله که پنجاه سال پیش در سن 14 سالگی ازدواج کردم و ماه‏های رمضان مادر شوهرم نمی‏گذاشت که روزه بگیرم زیرا بسیار ضعیف بودم به این صورت که مادر شوهرم سحرها مرا بیدار نمی‏کرد و می‏گفت تو ضعیف هستی و باید کار کنی، نمی‏توانی روزه بگیری آیا باید برای هر روز 60 فقیر را طعام بدهم؟ امّا این امر از عهده بنده خارج است. وظیفه من چیست؟
پاسخ: کفاره هر روزه که اطعام 60 فقیر است بر شما واجب نیست ولی در ماه رمضان‏ها که روزه خود را به جهت ضعف و عدم توانائی نگرفته‏اید اگر تا ماه رمضان بعد قدرت گرفتن روزه را داشته‏اید و قضای آنها را تا به حال نگرفته‏اید هم قضای آنها بر شما لازم است و هم کفّاره تاخیر بر ذمّه شما آمده است که برای هر روز یک مُدّ طعام است ولی اگر ماه رمضان بعد نیز قدرت گرفتن روزه را پیدا نکرده‏اید هر روز یک مُدّ طعام بدهید کافی است و قضا واجب نیست و مُدّ ده سیر است.
سؤال‏236: شخصی در اثر بیماری و یا به واسطه بی توجهی روزه خود را عمداً خورده و الآن متوجه شده که اشتباه بزرگی را مرتکب شده است و برای کفاره خود هر روزی 60 مسکین را باید اطعام بدهد و میسّر برایش نیست، ولی دختری دارد که دارای چند فرزند است و در شهرستان زندگی می‏کند و هر سال یکی دو ماه به خانه پدر می‏آید آیا می‏تواند که مخارجات آنها را به جای کفارات خود حساب کند یا خیر؟
پاسخ: در صورتی که در اثر بیماری که روزه مضر بوده است روزه خود را خورده است و یا بدون توجه بوده که متلفت نبوده است که خوردن روزه عمداً کفّاره دارد، کفّاره واجب نیست و فقط قضای روزه بر او واجب است و حساب کردن مخارج دختر و فرزندان دختر از کفّاره روزه که در فوق مرقوم داشته‏اید صحیح نیست.
سؤال‏237: شخصی فوت کرده و کفاره عمدی پنج روز ماه رمضان و کفاره قسم و نذر و عهد بر عهده او بوده وظیفه چیست؟
پاسخ: لازم است از ترکه ادا شود.
سؤال‏238: آیا مظالم و کفارات (مثل کفاره روزه) و صدقات واجبه را می‏شود به واجب النفقه داد یا خیر؟
پاسخ: نمی‏شود.

روزه بیماران و ضعفا

استفتائات ج1:
سؤال 252: در مواردی که از پزشک در مورد ضرر روزه سوال می‏شود، آیا فقط ضرر حتمی آن باید به اطلاع بیمار رسانده شود یا احتمال وجود خطر و ضرر نیز باید ذکر شود؟
پاسخ: خوف ضرر کافی است‏
 سؤال 253 : ملاک در تشخیص ضرری که مانع از روزه می‏شود نظر دکتر است یا خود انسان؟
پاسخ: ملاک خوفی است که منشاء عقلائی ضرر است، از هر راه که پیدا شود.
استفتائات ج2:
سؤال‏207: پزشکان مریضی را از روزه گرفتن منع می‏کنند ولی خود شخص می‏داند که روزه برای او ضرر ندارد، چنین مریضی چه باید بکند؟
پاسخ: اگر گفتار پزشکان حتی احتمال ضرر که خوف ضرر است را در او ایجاد نکند روزه‏اش صحیح است و باید روزه بگیرد.
 سؤال220: زنی که چندین سال یا حامله یا مرضعه بوده و نتوانسته روزه بگیرد و روزه برای او و یا بچه‏اش ضرر داشته است تکلیف او چیست؟ حتّی از خودش مال ندارد کفاره روزه را بدهد و آیا استمرار مرضعه یا حامله هم حکم مریض مستمر را دارد که قضای سال آخر را بگیرد یا حکم فرق می‏کند؟
پاسخ: در فرض سوال قضای سالهای قبل ساقط است و فقط اگر ضرر ندارد قضای سال آخر را بگیرد ولی هر وقت تمکّن پیدا کرد کفّاره روزه‏های سالهای قبل را بدهد.

روزه نذری

سؤال 247: اگر شخص نذر کند که در روز معین روزه بگیرد و در آن روز مبتلا به مرضی شود که روزه برای آن ضرر داشته باشد آیا نذر او ساقط است و اگر نذر او ساقط نیست تکلیفش چیست؟
پاسخ: نذر او ساقط است.

گرفتن روزه قضا، مستحب، نذر در سفر

سؤال‏229: آیا گرفتن روزه قضا در سفر صحیح است؟ یا خیر؟
پاسخ: صحیح نیست.
سؤال230: روزه مستحب برای شخص مسافر جایز است یا خیر؟
پاسخ:روزه مستحب در سفر جائز نیست.
سؤال231: آیا مسافر می‏تواند در سفر نذر کند که مثلاً فردا یا امروز را روزه می‏گیرم و بعداً آنروز را روزه بگیرد؟
پاسخ: در سفر نمی‏تواند و اگر بخواهد میتواند در محلّ خود نذر کند.

 

 
 

قرآن آنلاين

آمار بازديدکنندگان

mod_vvisit_counterامروز444
mod_vvisit_counterاین ماه5629
mod_vvisit_counterکل بازدیدها866265