اعمال مخصوصه شب و روز ماه مُبارك رمضان |
اعمال مخصوصه شب و روز ماه مُبارك رمضان
دعا و اعمال شب اول ماه رمضان
شب اول در آن چند عمل است :
اوّل آنكه طلب هلال كند و بعضى استهلال اين ماه را واجب دانسته اند
دوّم چون رؤ يت هلال كرد اشاره به هلال نكند بلكه رو به قبله كند و دستها را به آسمان بلند كند و خطاب كند هلال را و بگويد:
رَبّى وَرَبُّكَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمينَ اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَيْنا بِالاْمْنِ
پروردگار من و پروردگار تو خدا پروردگار جهانيان است خدايا اين ماه را بر ما نو كن با امنيت
وَالاِْيمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ وَالْمُسارَعَةِ اِلى ما تُحِبُّ وَتَرْضى
و ايمان و سلامتى و اسلام و پيشى گرفتن بدانچه تو دوست دارى و خوشنود شوى
اَللّهُمَّ بارِكَ لَنا فى شَهْرِنا هذا وَارْزُقْنا خَيْرَهُ وَعَوْنَهُ وَاصْرِفْ عَنّا
خدايا بركت ده به ما در اين ماه و خير و خوبى و كمك آن را روزى ما كن و بگردان از ما
ضُرَّهُ وَشَرَّهُ وَبَلاَّئَهُ وَفِتْنَتَهُ
زيان اين ماه و شر و بلا و فتنه اش را
و روايت شده كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله چون رؤيت مى كرد هلال ما رمضان را روى شريف را به جانب قبله مى فرمود و مى گفت :
اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَيْنا بِالاْمْنِ والاِْيمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ وَالْعافِيَةِ الْمُجَلَّلَةِ وَدِفاعِ
خدايا اين ماه را بر ما نو كن به امنيت و ايمان و تندرستى و اسلام و عافيت كامل و دفاع از
الاْسْقامِ وَالْعَوْنِ عَلَى الصَّلاةِ وَالصِّيامِ وَالْقِيامِ وَتِلاوَةِ الْقُرانِ
دردها و كمك بر نماز و روزه و شب زنده دارى و تلاوت قرآن
اَللّهُمَّ سَلِّمْنا لِشَهْرِ رَمَضانَ وَتَسَلَّمْهُ مِّنا وَسَلِّمْنا فيهِ حَتّى يَنْقَضِىَ
خدايا سالم كن ما را براى ماه رمضان و سالم از ما دريافتش كن و ما را در آن سالم بدار تا بگذرد
عَنّا شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدْ عَفَوْتَ عَنّا وَغَفَرْتَ لَنا وَرَحِمْتَنا
از ما ماه رمضان و تو از ما گذشته باشى و ما را آمرزيده و مورد مهر خويش قرار داده باشى
و از حضرت صادق عليه السلام منقول است كه چون رؤ يت هلال نمودى بگو:
اَللّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَيْنا صِيامَهُ وَاَنْزَلْتَ فيهِ الْقُرانَ هُدىً
خدايا ماه رمضان آمد و تو واجب كرده اى بر ما روزه اين ماه را و فرو فرستادى در آن قرآن را كه راهنماى
لِلنّاسِ وَبَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلى صِيامِهِ
مردم است و حجتهائى از هدايت و تميز حق و باطل است خدايا كمك خده ما را بر روزه آن
وَتَقَبَّلْهُ مِنّا وَسَلِّمْنا فيهِ وَسَلِّمْنا مِنْهُ وَسَلِّمْهُ لَنا فى يُسْرٍ مِنْكَ
و آن را از ما بپذير و سالم بدار ما را در اين ماه و از اين ماه و آن را نيز براى ما سالم گردان در آسانى
وَعافِيَةٍ اِنَّكَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ يا رَحْمنُ يا رَحيمُ
و تندرستى كه براستى تو بر هر چيز قادرى اى بخشاينده اى مهربان
سوّم بخواند دعاء چهل و سوّم صحيفه كامله را در وقت رؤيت هلال سيّد بن طاوس روايت كرده كه روزى حضرت امام زين العابدين عليه السلام در راهى مى گذشت كه نظركردبه هلال ماه رمضان پس آنحضرتايستاد و گفت :
اَيُّهَا الْخَلْقُ الْمُطيعُ الدّائِبُ السَّريعُ الْمُتَرَدِّدُ فى مَنازِلِ
اى مخلوق فرمانبردار پيوسته (در حركت ) و شتابان و رفت و آمد كننده در منزلهاى
التَّقْديرِ الْمُتَصَرِّفُ فى فَلَكِ التَّدْبيرِ امَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِكَ الظُّلَمَ
معيّن و گردش كننده در مدار تدبير ايمان دارم به آن خدائى كه تاريكيها
وَاَوْضَحَ بِكَ الْبُهَمَ وجَعَلَكَ ايَةً مِنْ اياتِ مُلْكِهِ وَعَلامَةً مِنْ
را به تو روشن كرد و راههاى ناپيدا و مبهم را به تو آشكار كرده و تو را نشانه اى از نشانه هاى فرمانروائيش و علامتى
عَلاماتِ سُلْطانِهِ فَحَدَّ بِكَ الزَّمانَ وَامْتَهَنَكَ بِالْكَمالِ وَالنُّقْصانِ
از علامات سلطنتش قرار داده و زمان را به تو محدود ساخت و تو را واداشت به كمال و نقصان
وَالطُّلُوعِ والاُْفُولِ وَالاِْنارَةِ وَالْكُسُوفِ فى كُلِّ ذلِكَ اَنْتَ لَهُ مُطيعٌ
و طلوع و غروب و پرتوافكنى و گرفتن و در تمام آنها تو در تحت فرمان او فرمانبردارى
وَاِلى اِرادَتِهِ سَريعٌ سُبْحانَهُ ما اَعْجَبَ ما دَبَّرَ مِنْ اَمْرِكَ وَاَلْطَفَ ما
و بسوى اراده اش شتابان منزه است خدا كه چه شگفت انگيز تدبيرى در امر تو بكار برد و چه دقيق است
صَنَعَ فى شَاْنِكَ جَعَلَك مِفْتاحَ شَهْرٍ حادِثٍ لاِمْرٍ حادِثٍ فَاَسْئَلُ اللّهَ
صنعتى كه در كار تو انجام داده تو را كليد ماه نوى قرار داده براى كارى نو از خدا
رَبِّى وَرَبَّكَ وَخالِقى وَخالِقَكَ وَمُقَدِّرى وَمُقَدِّرَكَ وَمُصَوِّرى
پروردگار خود و پروردگار تو و آفريدگار خود و آفريدگار تو و تقدير كننده خود و تقديركننده تو و صورت بخش خود
وَمُصَوِّرَكَ اَنْ يُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ يَجْعَلَكَ هِلالَ
و صورت گر تو خواهم كه درود فرستد بر محمد و آل محمد و قرار دهد تو را ماه
بَرَكةٍ لا تَمْحَقُهَا الاْيّامُ وَطَهارَةٍ لا تُدَنِّسُهَا الاْ ثامُ هِلالَ اَمْنٍ مِنَ
بركتى كه روزگار از بينَش نبرد و ماه پاكيزه اى كه آلوده اش نكند گناهان ماه امنيت از
الا فاتِ وَسَلامَةٍ مِنَ السَّيِّئاتِ هِلالَ سَعْدٍ لا نَحْسَ فيهِ وَيُمْنٍ لا
آفات و سلامتى از بديها ماه خجسته و مسعودى كه نحسى در آن نباشد و ماه ميمونى كه
نَكَدَ مَعَهُ وَيُسْرٍ لا يُمازِجُهُ عُسْرٌ وَخَيْرٍ لا يَشُوبُهُ شَرُّ هِلالَ اَمْنٍ
ملالى با آن نباشد و ماه آسانى كه با دشوارى مخلوط نشود و ماه خيرى كه به شرّى آلوده نگردد ماه امنيت
وَايمانٍ وَنِعْمَةٍ وَاِحْسانٍ وَسَلامَةٍ وَاِسْلامٍ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ
و ايمان و نعمت و احسان و سلامتى و اسلام خدايا درود فرست بر محمد
وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنا مِنْ اَرْضى مَنْ طَلَعَ عَلَيْهِ وَاَزْكى مَنْ نَظَرَ اِلَيْهِ
و آل محمد و قرار ده ما را از خوشنودترين مردمى كه اين ماه بر او طلوع كرده و پاكيزه ترين كسانى كه بدان نگاه كرده
وَاَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فيهِ وَوَفِّقْنَا اللّهُمَّ فيهِ لِلطّاعَةِ وَالتَّوْبَةِ
و سعادتمندترين كسى كه پرستش تو را در آن كرده و موفق دار ما را خدايا در اين ماه به فرمانبردارى و توبه
وَاعْصِمْنا فيهِ مِنَ الاثامِ وَالْحَوبَةِ وَاَوْزِعْنا فيهِ شُكْرَ النِّعْمَةِ وَاَلْبِسْنا
و نگاهمان دار در آن از گناهان و خطا و الهام كن به ما در اين ماه شكر نعمتت را و بپوشان به ما
فيهِ جُنَنَ الْعافِيَةِ وَاَتْمِمْ عَلَيْنا بِاسْتِكْمالِ طاعَتِكَ فيهِ الْمِنَّةَ اِنَّكَ اَنْتَ
در اين ماه سپرهاى تندرستى و منّت خود را بوسيله انجام كامل اطاعتت بر ما تمام كن كه براستى توئى
الْمَنّانُ الْحَميدُ وَصَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ و الِهِ الطَيِّبينَ وَاجْعَلْ لَنا فيهِ
پر نمعت ستوده و درود خدا بر محمد و آل پاكش و مقرر دار براى ما در اين ماه
عَوناً مِنْكَ عَلى ما نَدَبْتَنا اِلَيْهِ مِنْ مُفْتَرَضِ طاعَتِكَ وَتَقَبَّلْها اِنَّكَ
كمكى از جانب خود براى انجام آنچه ما را بدان خواندى و طاعت واجب خود و بپذير آن را كه تو
الاْكْرَمُ مِنْ كُلِّ كَريمٍ وَالاْرْحَمُ مِنْ كُلِّ رَحيمٍ امينَ امينَ رَبَّ الْعالَمينَ
كريم ترين همه كريمانى و مهربانتر از هر مهربانى آمين . . . . . . اى پروردگار جهانيان
چهارم مجامعت با حلال خود كند و اين از خصوصيّات اين ماه است والاّ در ماههاى ديگر جماع در شب اوّل مكروه است
پنجم غسل شب اوّل ماه كند و روايت شده كه هر كه در شب اوّل ماه رمضان غسل كند خارش بدن به او نرسد تا ماه رمضان آينده
ششم در نهر جارى غسل كند و سى كف آب بر سر بريزد تا با طهارت معنوى باشد تا ماه رمضان آينده
هفتم زيارت قبر امام حسين عليه السلام كند تا گناهانش ريخته شود و ثواب حجّاج و معتمرين آن سال را دريابد
هشتم از اين شب ابتدا كند به خواندن هزار ركعت نماز اين ماه به نحوى كه در آخر قسم دوّم ذكر شد
نهم دو ركعت نماز كند در اين شب در هر ركعت حمد و سوره انعام بخواند و سؤال كند كه حقّ تعالى كفايت كند او را و نگاه دارد او را از آنچه مى ترسد و از دردها
دهم بخواند دعاى اللّهُمَّ اِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَكَ كه در شب آخر ماه شعبان گذشت
دعاى امام جواد عليه السلام بعد از نماز مغرب
يازدهم بعد از نماز مغرب دستها را بلند كند و بخواند اين دعاء وارده از حضرت جواد عليه السلام را كه در اقبال است :
اَللّهُمَّ يا مَنْ يَمْلِكُ التَّدْبيرَ وَهُوَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ يا مَنْ
خدايا اى كه تدبير امور بدست او است و او بر هر چيز قادر است اى كه
يَعْلَمُ خائِنَةَ الاْعْيُنِ وَما تُخْفِى الصُّدُورُ وَتُجِنُّ الضَّميرُ وَهُوَ
مى داند خيانت چشمها را و آنچه را سينه ها پنهان كنند و دلها در خويش مستور دارند و او است
اللَّطيفُ الْخَبيرُ اَللّهُمَّ اجْعَلْنا مِمَّنْ نَوى فَعَمِلَ وَلاتَجْعَلْنا مِمَّنْ شَقِىَ
دقيق آگاه خدايا قرار ده ما را از كسانى كه نيت كنند و بدنبالش عمل كنند و قرارمان مده از كسانى كه بدبخت شده
فَكَسِلَ وَلا مِمَّنْ هُوَ عَلى غَيْرِ عَمَلٍ يَتَّكِلُ اَللّهُمَّ صَحِّحْ اَبْدانَنا مِنَ
و تنبلى كرد و نه از كسانى كه بر غير كار و كوشش اعتماد كنند خدايا سالم گردان بدنهامان را از
الْعِلَلِ وَاَعِنّا عَلى مَا افْتَرَضْتَ عَلَيْنا مِنَ الْعَمَلِ حَتّى يَنْقَضِىَ عَنّا
بيماريها و كمكمان ده بر آنچه واجب كرده اى بر ما از عمل تا بگذرد از ما اين ماه تو در حاليكه
شَهْرُكَ هذا وَقَدْ اَدَّيْنا مَفْرُوضَكَ فيهِ عَلَيْنا اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلى صِيامِهِ
آنچه را بر ما واجب فرموده بودى انجام داده باشيم خدايا ما را بر روزه اين ماه كمك ده
وَوَفِّقْنا لِقِيامِهِ وَنَشِّطْنا فيهِ لِلصَّلاةِ وَلا تَحْجُبْنا مِنَ الْقِراَّئَةِ وَسَهِّلْ
و به شب زنده داريش موفقمان دار و براى خواندن نماز در اين ماه نشاطى بما بده و از قرائت قرآن محروممان مدار و آسان
لَنا فيهِ ايتاَّءَ الزَّكوةِ اَللّهُمَّ لا تُسَلِّطْ عَلَيْنا وَصَباً وَلا تَعَباً وَلا سَقَماً
گردان بر ما پرداختن زكوة را خدايا چيره مگردان بر ما خستگى و سستى و نه رنج و نه بيمارى
وَلا عَطَباً اَللّهُمَّ ارْزُقْنا الاِْفْطارَ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ اَللّهُمَّ سَهِّلْ لَنا
و نه هلاكت را خدايا روزى ما كن افطار كردن از روزى حلال خدايا سهل كن بر ما
فيهِ ما قَسَمْتَهُ مِنْ رِزْقِكَ وَيَسِّرْ ما قَدَّرْتَهُ مِنْ اَمْرِكَ وَاجْعَلْهُ حَلالاً
در اين ماه آن سهمى را كه از روزيت نصيب ما كرده اى و آسان گردان آنچه را طبق فرمانت مقرر داشته اى و قرارش ده حلال
طَيِّباً نَقِيّاً مِنَ الاْثامِ خالِصاً مِنَ الاْصارِ وَالاْجْرامِ اَللّهُمَّ لا تُطْعِمْنا
و پاك و پاكيزه از گناهان و خالص از معاصى و جنايات خدايا بر ما مخوران
اِلاّ طَيِّباً غَيْرَ خَبيثٍ وَلا حَرامٍ وَاجْعَلْ رِزْقَكَ لَنا حَلالاً لا يَشُوبُهُ
جز خوراكى پاك كه نه پليد باشد و نه حرام و قرار ده روزيت را براى ما حلال كه آلوده به چركى
دَنَسٌ وَلا اَسْقامٌ يا مَنْ عِلْمُهُ بِالسِّرِّ كَعِلْمِهِ باِلاْعْلانِ يا مُتَفَضِّلاً عَلى
و بيماريها نباشد اى كه دانائيش به نهان همانند دانائيش به آشكار است اى كه
عِبادِهِ بِالاِْحْسانِ يا مَنْ هُوَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ وَبِكُلِّشَىْءٍ عَليمٌ
بر بندگانش به احسان تفضل فرمود اى كه او بر هر چيز توانا است و به هر چيز دانا
خَبيرٌ اَلْهِمْنا ذِكْرَكَ وَجَنِّبْنا عُسْرَكَ وَاَنِلْنا يُسْرَكَ وَاهْدِنا لِلرَّشادِ
و آگاه است ذكر خود را به ما الهام كن واز دشواريت ما را بركنار دار و به دستورات آسانت برسانمان و به كارهاى صواب راهنمائيمان كن
وَوَفِّقْنا لِلسَّدادِ وَاعْصِمْنا مِنَ الْبَلايا وَصُنّا مِنَ الاْوْزارِ وَالْخَطايا
و به كارهاى محكم و درست موفقمان بدار و از بلاها محفوظمان دار و از گناهان و خطاها نگاهمان دار
يا مَنْ لا يَغْفِرُ عَظيمَ الذُّنُوبِ غَيْرُهُ وَلا يَكْشِفُ السُّوَّءَ اِلاّ هُوَ يا
اى كه نيامرزد گناهان بزرگ را جز او و برطرف نكند بديها را جز او اى
اَرْحَمَ الرّاحِمينَ وَاَكْرَمَ الاْكْرَمينَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَيْتِهِ
مهربانترين مهربانان و كريمترين كريمان درود فرست بر محمد و خاندان
الطَّيِّبينَ وَاجْعَلْ صِيامَنا مَقْبُولاً وَبِالْبِرِّ وَالتَّقْوى مَوْصُولاً وَكَذلِكَ
پاكش و روزه ما را مقبول درگاهت فرما و به نيكى و پرهيزكارى پيوندش ده و هم چنين
فَاجْعَلْ سَعْيَنا مَشْكُوراً وَقِيامَنا مَبْرُوراً وَقُرْانَنا مَرْفُوعاً وَدُعاَّئَنا
كوشش ما را مورد تقدير و شب زنده داريمان را نيك پذيرفته و قرآن ما را (كه خوانده ايم ) بالا رفته و دعامان را
مَسْمُوعاً وَاهْدِنا لِلْحُسْنى وَجَنِّبْنَا الْعُسْرى وَيَسِّرْنا لِلْيُسْرى وَاَعْلِ
مقرون به اجابت فرما و ما را به كار نيك هدايت فرما و از دشواريها بركنارمان دار و مهيامان بدار براى آسانها
لَنَا الدَّرَجاتِ وَضاعِفْ لَنا الْحَسَناتِ وَاقْبَلْ مِنَّا الصَّوْمَ وَالصَّلاةَ
و درجات ما را بالابر و حسنات ما را دو چندان كن و روزه و نماز ما را بپذير
وَاسْمَعْ مِنَّا الدَّعَواتِ وَاغْفِرْ لَنَا الْخَطيئاتِ وَتَجاوَزْ عَنَّا السَّيِّئاتِ
و دعاهاى ما را بشنو و خطاهاى ما را بيامرز و از گناهان ما درگذر
وَاجْعَلْنا مِنَ الْعامِلينَ الْفائِزينَ وَلا تَجْعَلْنا مِنَ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ
و قرار ده ما را از عمل كنندگان كامياب و قرارمان مده از غضب شدگان و نه از
وَلاَ الضّاَّلّينَ حَتّى يَنْقَضِىَ شَهْرُ رَمَضانَ عَنّا وَقَدْ قَبِلْتَ فيهِ صِيامَنا
گمراهان تا بگذرد از ما ماه رمضان و تو روزه و شب زنده داريمان را پذيرفته باشى
وَقِيامَنا وَزَكَّيْتَ فيهِ اَعْمالَنا وَغَفَرْتَ فيهِ ذُنوبَنا وَاَجْزَلْتَ فيهِ مِنْ
و اعمال ما را پاك و پاكيزه كرده و گناهانمان را آمرزيده باشى و بهره ما را در اين
كُلِّ خَيْرٍ نَصيبَنا فَاِنَّكَ الاِْلهُ الْمُجيبُ وَالرَّبُّ الْقَريبُ وَاَنْتَ بِكُلِّ
ماه از هر خير و نيكى به حد كامل داده باشى كه براستى توئى معبود اجابت كننده و پروردگار نزديك و تو بر هر
شَىْءٍ مُحيطٌ
چيز احاطه دارى
دعاى ماثور از حضرت صادق عَلَيهِ السَّلام
دوازدهم بخواند در اين شب اين دعاى ماءثور از حضرت صادق عليه السلام را كه در اقبال است :
اَللّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ مُنَزِّلَ الْقُرْآنِ هذا شَهْرُ رَمَضانَ
خدايا اى پروردگار ماه رمضان و فرو فرستنده قرآن اين ماه رمضان است
الَّذى اَنْزَلْتَ فيهِ الْقُرْآنَ وَاَنْزَلْتَ فيهِ آياتٍ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى
كه در آن قرآن را نازل فرموده اى و در آن آيه هائى است كه آنها حجتهاى هدايت
وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ ارْزُقْنا صِيامَهُ وَاَعِنّا عَلى قِيامِهِ اَللّهُمَّ سَلِّمْهُ لَنا
و تميز حق و باطل است خدايا روزه اش را روزى ما گردان و بر شب زنده داريش به ما كمك كن خدايا اين ماه را براى ما سالم
وَسَلِّمْنا فيهِ وَتَسَلَّمْهُ مِنّا فى يُسْرٍ مِنْكَ وَمُعافاةٍ وَاجْعَلْ فيما
بدار و ما را در آن به سلامت دارو آن را در آسانى و تندرستى كاملى از جانب خود از ما
تَقْضى وَتُقَدِّرُ مِنَ الاْمْرِ الْمَحْتُومِ وَفيما تَفْرُقُ مِنَ الاْمْرِ الْحَكيمِ
دريافتش كن و قرار ده در آن قضا و قدر حتمى خود و در آن دستور حكيمانه كه جدا كنى
فى لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضاَّءِ الَّذى لا يُرَدُّ وَلا يُبَدَّلُ اَنْ تَكْتُبَنى مِنْ
در شب قدر از آن قضا و قدر حتمى و مسلّمى كه برگشت ندارد و تغييرپذير نيست كه نام ما را بنويسى در
حُجّاجِ بَيْتِكَ الْحَرامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمُ الْمَغْفُورِ
زمره حاجيان خانه محترمت (كعبه ) آنانكه حجشان پذيرفته و سعيشان مورد تقدير
ذُنُوبُهُمُ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئاتُهُمْ وَاجْعَلْ فيما تَقْضى وَتُقَدِّرُ اَنْ
و گناهانشان آمرزيده و بديهاشان جبران شده است و قرار ده در آنچه مقدر فرمائى كه
تُطيلَ عُمْرى وَتُوَسِّعَ عَلىَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ
عمرم را طولانى فرموده و از روزى حلال خود بر من توسعه دهى
سيزدهم بخواند دعاى چهل وچهارم صحيفه كامله را .
چهاردهم بخواند: اَللّهُمَّ اِنَّ هذا شَهْرُ رَمَضانَ الخ كه سيد در اقبال نقل فرموده و بسيار طولانى است.
پانزدهم بخواند :
اَللّهُمَّ اِنَّهُ قَدْ دَخَلَ شَهْرُ
خدايا براستى ماه رمضان آمد
رَمَضانَ اَللّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ الَّذى اَنزَلْتَ فيهِ الْقُرْآنَ وَجَعَلْتَهُ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى
آن ماهى كه قرآن را در آن نازل فرمودى و آن را حجتهائى از هدايت و تميز
وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ فَبارِكْ لَنا فى شَهْرِ رَمَضانَ وَاَعِنّا عَلى صِيامِهِ
(حق و باطل ) قرار دادى خدايا پس بركت ده به ما در ماه رمضان و بر روزه
وَصَلَواتِهِ وَتَقَبَّلْهُ مِنّا
و نمازهايش ما را يارى ده و آن را از ما بپذير
روايت است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله چون ماه رمضان داخل مى شد اين دعا را مى خواند :
دعاى حضرت رسول صلى اللَّه عليه و آله در شب اول ماه رمضان
شانزدهم ونيز روايت است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله در شب اوّل ماه رمضان اين دعا را مى خواندند :
اَلْحَمْدَ لِلّهِ الَّذى اَكْرَمَنا بِكَ اَيُّهَا الشَّهرُ
سپاس خدائى را كه ما را بوسيله تو گرامى داشت اى ماه
الْمُبارَكُ اَللّهُمَّ فَقَوِّنا عَلى صِيامِنا وَقِيامِنا وَثبِّتْ اَقْدامَنا وَانْصُرْنا
مبارك خدايا به ما نيرو ده بر روزه مان و شب زنده داريمان و گامهاى ما را پابرجا كن
عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرينَ اَللّهُمَّ اَنْتَ الْواحِدُ فَلا وَلَدَ لَكَ وَاَنْتَ الصَّمَدُ
و بر مردمان كافر ياريمان ده خدايا توئى يگانه كه فرزند ندارى و توئى بى نيازى
فلا شِبْهَ لَكَ وَاَنْتَ الْعَزيزُ فَلا يُعِزُّكَ شَىْءٌ وَاَنْتَ الْغَنِىُّ وَاَنَا الْفَقيرُ
كه شبيه ندارى و توئى عزيزى كه چيزى به تو عزت نبخشد و توئى بى نياز و منم نيازمند
وَاَنْتَ الْمَوْلى وَاَنَا الْعَبْدُ وَاَنْتَ الْغَفُورُ وَاَنَا الْمُذْنِبُ وَاَنْتَ الرَّحيمُ
و توئى سرور و منم بنده و توئى آمرزنده و منم گنهكار و توئى مهربان
وَاَنَا الْمُخْطِئُ وَاَنْتَ الْخالِقُ وَاَنَا الْمَخْلُوقُ وَاَنْتَ الْحَىُّ وَاَنَا الْمَيِّتُ
و منم خطاكار و توئى آفريننده و منم آفريده و توئى زنده و منم مرده
اَسْئَلُكَ بِرَحْمَتِكَ اَنْ تَغْفِرَ لى وَتَرْحَمَنى وَتَجاوَزَ عَنّى اِنَّكَ عَلى
از تو خواهم به رحمتت كه مرا بيامرزى و از من درگذرى كه براستى تو بر هر
كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ
چيز توانائى
هفدهم درباب اوّل گذشت ذكر استحباب خواندن دعاى جوشن كبير در اوّل ماه رمضان .
هيجدهم بخواند دعاء حجّ را كه در اوّل ماه گذشت نوزدهم چون ماه رمضان شروع شود سزاوار است تكثير تلاوت قرآن و مروى است كه حضرت صادق عليه السلام در وقت تلاوت قرآن قبل از قرائت اين دعا را مى خواندند :
اَللّهُمَّ اِنّى اَشْهَدُ اَنَّ هذا كِتابُكَ
خدايا من گواهى دهم كه اين كتابى است
الْمُنْزَلُ مِنْ عِنْدِكَ عَلى رَسُولِكَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِاللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ
كه نازل شده از نزد تو بر فرستاده ات محمد بن عبداللّه صلى الله عليه
وَ الِهِ وَكَلامُكَ النّاطِقُ عَلى لِسانِ نَبِيِّكَ جَعَلْتَهُ هادِياً مِنْكَ اِلى
و آله و كلام گوياى تو است كه بر زبان پيغمبرت جارى گشته و آن را راهنماى خود بر
خَلْقِكَ وَحَبْلاً مُتَّصِلاً فيما بَيْنَكَ وَبَيْنَ عِبادِكَ اَللّهُمَّ اِنّى نَشَرْتُ
خلق خويش قرار دادى و رشته پيوسته اى در مابين خود و مابين بندگانت گردانيدى خدايا من باز كردم (پيش
عَهْدَكَ وَكِتابَكَ اَللّهُمَّ فَاجْعَلْ نَظَرى فيهِ عِبادَةً وَقِراَّئَتى فيهِ فِكْراً
رويم ) عهد و كتاب تو را خدايا پس قرار ده نظر مرا در آن عبادت و قرائتم را در آن از روى انديشه
وَفِكْرى فيهِ اعْتِباراً وَاجْعَلْنى مِمَّنْ اتَّعَظَ بِبَيانِ مَواعِظِكَ فيهِ
و فكرم را در آن عبرت آور و بگردانم از كسانى كه پند گيرد به بيان پندهاى تو در آن
وَاجْتَنَبَ مَعاصيكَ وَلا تَطْبَعْ عِنْدَ قِرائَتى عَلى سَمْعى وَلا تَجْعَلْ
و از معصيتهايت دورى كند و مُهر مَزَن هنگام خواندنم بر گوش من و مينداز
عَلى بَصَرى غِشاوَةً وَلا تَجْعَلْ قِرائَتى قِرائَةً لا تَدَبُّرَ فيها بَلِ
بر ديده ام پرده و مگردان خواندنم را خواندنى كه تدبر در آن نباشد بلكه
اجْعَلْنى اَتَدَبَّرُ اياتِهِ وَاَحْكامَهُ آخِذاً بِشَرايِعِ دينِكَ وَلا تَجْعَلْ
چنانم كن كه تدبر كنم در آيات واحكامش و در برگيرم دستورات دين تو را و قرار مده
نَظَرى فيهِ غَفْلَةً وَلا قِرائَتى هَذَراً اِنَّكَ اَنْتَ الرَّؤُفُ الرَّحيمُ
نظر مرا در آن نظر بى خبرى و نه قرائتم را بيهوده كه براستى تو رؤوف و مهربانى
وبعد از قرائت قرآن مجيد اين دعا را مى خواندند:
اَللّهُمَّ اِنّى قَدْ قَرَاْتُ ما قَضَيْتَ مِنْ
خدايا من خواندم آنچه را حكم كرده بودى از
كِتابِكَ الَّذى اَنْزَلْتَهُ عَلى نَبِيِّكَ الصّادِقِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ الِهِ فَلَكَ
كتابت همان كتابى كه نازل فرمودى بر پيامبر راستگويت درود تو بر او و آلش پس
الْحَمْدُ رَبَّنا اَللّهُمَّ اجْعَلْنى مِمَّنْ يُحِلُّ حَلالَهُ وَيُحَرِّمُ حَرامَهُ وَيُؤْمِنُ
حمد خاص تو است اى پروردگار ما خدايا بگردانم از كسانى كه حلال مى شمرد حلالش را و حرام داند حرامش را و ايمان
بِمُحْكَمِهِ وَمُتَشابِهِهِ وَاجْعَلْهُ لى اُنْساً فى قَبْرى وَاُنْساً فى حَشْرى
دارد به محكم و متشابه آن و آن را همدم من در قبرم و همدمم در روز محشرم قرار ده
وَاجْعَلْنى مِمَّنْ تُرْقيهِ بِكُلِّ ايَةٍ قَرَاَها دَرَجَةً فى اَعْلا عِلِّيّينَ امينَ
و قرار ده مرا از كسانى كه بالا برى او را به هر آيه از آن كه بخواند به درجه اى در بالاترين جايگاههاى بهشت اجابت فرما
رَبَّ الْعالَمينَ
اى پروردگار جهانيان
دعاء و اعمال روز اول
و در آن چند عمل است :
اوّل غسل كردن در آب جارى و ريختن سى كف آب بر سر كه باعث ايمنى از جميع دردها و بيماريها است در تمام سال .
دوّم كفى از گلاب بر رُو بزند تا از خوارى و پريشانى نجات يابد و قدرى هم بر سر خود بزند تا در آن سال از سرسام ايمن شود .
سوّم دو ركعت نماز اوّل ماه و تصدّق را به عمل آورد .
چهارم دو ركعت نماز كند در ركعت اوّل حمد و اِنّا فَتَحْنا و در ركعت دوّم حَمْد و هر سوره كه خواهد بخواند تا حق تعالى جميع بديها را در آن سال از او دور گرداند و در حفظ خدا باشد تا سال آينده .
پنجم بعد از طلوع فجر اين دعا بخواند :
اَللّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَيْنا صِيامَهُ وَاَنْزَلْتَ
خدايا ماه رمضان آمد و تو روزه آن را بر ما واجب كرده اى و نازل فرموده اى
فيهِ الْقُرآنَ هُدىً لِلنّاسِ وَبَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ اَعِنّا
در آن قرآن را كه راهنماى مردم و حجتهائى از هدايت و تميز (ميان حق و باطل ) است خدايا كمك ده ما را
عَلى صِيامِهِ وَتَقَبَّلْهُ مِنّا وَتَسَلَّمْهُ مِنّا وَسَلِّمْهُ لَنا فى يُسْرٍ مِنَكَ
بر گرفتن روزه اش و آن را از ما بپذير و بخوبى از ما دريافتش كن و سالمش گردان براى ما در آسودگى
وَعافِيَةٍ اِنَّكَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ
و عافيت خودت كه همانا تو بر هر چيز توانائى
ششم بخواند دعاء چهل و چهارم صحيفه كامله را اگر در شب نخوانده .
دعاى روز اول ماه رمضان
هفتم علامه مجلسى در زادالمعاد فرموده كلينى و شيخ طوسى و ديگران به سند صحيح روايت كرده اند كه حضرت امام موسى كاظم عليه السلام فرمود كه در ماه مبارك رمضان در اوّل سال يعنى روز اوّل ماه چنانچه عُلماء فهميده اند اين دعا را بخوان و فرمود كه هر كه اين دعا را براى رضاى خدا و بى شائبه اغراض فاسده و ريا بخواند در آن سال به او نرسد فتنه و گمراهى و نه آفتى كه ضرر رساند بدين او يا بدن او و حق تعالى او را حفظ كند از شرّ آنچه در آن سال واقع مى شود از بلاها و دعا اين است :
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ
خدايا من از تو خواهم
بِاسْمِكَ الَّذى دانَ لَهُ كُلُّشَىْءٍ وَبِرَحْمَتِكَ الَّتى وَسِعَتْ كُلَّشَىْءٍ
به حق آن نامت كه گردن نهاد در برابرش هر چيز و بدان رحمتت كه فراگرفت هر چيز را
وَبِعَظَمَتِكَ الَّتى تَواضَعَ لَها كُلُّشَىْءٍ وَبِعِزَّتِكَ الَّتى قَهَرْتَ كُلَّشَىْءٍ
و بدان بزرگيت كه فروتن شد در برابرش هر چيز و بدان عزتت كه مقهور كرد هر چيز را
وَبِقُوَّتِكَ الَّتى خَضَعَ لَها كُلُّشَىْءٍ وَبِجَبَرُوتِكَ الَّتى غَلَبَتْ كُلَّشَىْءٍ
و بدان نيرويت كه خاضع شد در برابرش هر چيز و به جبروتت كه غالب آمد بر هر چيز
وَبِعِلْمِكَ الَّذى اَحاطَ بِكُلِّشَىْءٍ يا نُورُ يا قُدُّوسُ يا اَوَّلُ قبْلَ
و بدانشت كه هر چيز را احاطه كرده اى نور و اى منزه از هر عيب اى نخست پيش از
كُلِّشَىْءٍ [وَيا باقِياً بَعْدَ كُلِّشَىْءٍ] يااَللّهُ يارَحْمنُ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ
هر چيز و اى باقى پس از هر چيز اى بخشاينده درود فرست بر محمد و آل
مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُغَيِّرُ النِّعَمَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى
محمد و بيامرز از من گناهانى را كه نعمتها را تغيير دهد و بيامرز از من گناهانى را كه
تُنْزِلُ النِّقَمَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَقْطَعُ الرَّجاَّءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ
رنج و عذاب فرو ريزد و بيامرز از من گناهانى را كه اميد را قطع كند و بيامرز از من گناهانى را
الَّتى تُديلُ الاْعْداَّءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَرُدُّ الدُّعاَّءَ وَاغْفِرْ لِىَ
كه دشمنان را چيره كند و بيامرز از من گناهانى را كه دعا را باز گرداند و بيامرز از من
الذُّنُوبَ الَّتى يُسْتَحَقُّ بِها نُزُولُ الْبَلاَّءِ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى
گناهانى كه مردم را مستحق نزول بلا گرداند و بيامرز از من گناهانى را كه
تَحْبِسُ غَيْثَ السَّماَّءِ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَكْشِفُ الْغِطاَّءَ وَاغْفِرْ
باران آسمان را جلوگيرى كند و بيامرز از من گناهانى را كه پرده را بالا زند و بيامرز
لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُعَجِّلُ الْفَناَّءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُورِثُ النَّدَمَ
از من گناهانى را كه در نابودى شتاب كند و بيامرز از من گناهانى را كه پشيمانى آرد
وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَهْتِكُ الْعِصَمَ وَاَلْبِسْنى دِرْعَكَ الْحَصينَةَ
و بيامرز از من گناهانى را كه پرده ها را بدرد و زره محكمت را كه پاره شدنى نيست
الَّتى لا تُرامُ وَعافِنى مِنْ شَرِّ ما اُحاذِرُ بِاللَّيْلِ وَالنَّهارِ فى مُسْتَقْبَلِ
بر من بپوشان و سلامتم بدار از شر آنچه حذر مى كنم از آن در شب و روز در روزهاى آينده
سَنَتى هذِهِ اَللّهُمَّ رَبَّ السَّمواتِ السَّبْعِ وَرَبَّ الاْرَضينَ السَّبْعِ وَما
امسال من خدايا اى پروردگار آسمانهاى هفتگانه و اى پروردگار زمينهاى هفتگانه و آنچه
فيهِنَّ وَما بَيْنَهُنَّ وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظيمِ وَرَبَّ السْبْعِ الْمَثانى
در آنها و آنچه مابين آنها است و اى پروردگار عرش عظيم و پروردگار هفت آيه (يعنى سوره حمد يا هفت سوره )
وَالْقُرْآنِ الْعَظيمِ وَرَبَّ اِسْرافيلَ وَميكاَّئيلَ وَجَبْرَئيلَ وَرَبَّ مُحَمَّدٍ
و قرآن بزرگ و پروردگار اسرافيل و ميكائيل و جبرئيل و پروردگار محمد
صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ سَيِّدِ الْمُرْسَلينَ وَخاتَِمِ النَّبِيّينَ اَسْئَلُكَ بِكَ وَبِما
صلى الله عليه و آله آقاى رسولان و خاتم پيمبران از تو خواهم به حق خودت و به حق آنچه
سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ يا عَظيمُ اَنْتَ الَّذى تَمُنُّ بِالْعَظيمِ وَتَدْفَعُ كُلَّ
خود را بدان نام نهاده اى اى خداى بزرگ توئى كه به نعمت عظيم منت نهى و هر محذور را دفع كنى
مَحْذُورٍ وَتُعْطى كُلَّ جَزِيلٍ وَتُضاعِفُ الْحَسَناتِ بِالْقَليلِ وَبِالْكَثيرِ
و هر عطاى شايانى را تو عطا كنى و دو چندان كنى كارهاى نيك را به كم و زياد
وَتَفْعَلُ ما تَشاَّءُ يا قَديرُ يا اَللّهُ يا رَحْمنُ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَيْتِهِ
و مى كنى هر كارى را بخواهى اى توانا اى خدا اى بخشاينده درود فرست بر محمد و خاندانش
وَاَلْبِسْنى فى مُسْتَقْبَلِ سَنَتى هذِهِ سِتْرَكَ وَنَضِّرْ وَجْهى بِنُورِكَ
و بپوشان بر من در آينده اين سال پرده خويش را و چهره ام را به نور خويش منور گردان
وَاَحِبَّنى بِمَحبَّتِكَ وَبَلِّغْنى رِضْوانَكَ وَشَريفَ كَرامَتِكَ وَجَسيمَ
و به محبت خويش دوستم بدار و مرا به مقام خوشنودى خود و بزرگوارى شريفت و عطاى بزرگت
عَطِيَّتِكَ وَاَعْطِنى مِنْ خَيْرِ ما عِنْدَكَ وَمِنْ خَيْرِ ما اَنْتَ مُعْطيهِ اَحَداً
نائل گردان و عطا كن به من از بهترين چيزى كه نزد تو است و از بهتر چيزى كه عطا مى كنى بر يكى
مِنْ خَلْقِكَ وَاَلْبِسْنى مَعَ ذلِكَ عافِيَتَكَ يا مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوى وَيا
از خلق خويش و با آنها لباس عافيتت را هم بر من بپوشان اى مرجع هر شكايت و اى
شاهِدَ كُلِّ نَجْوى وَيا عالِمَ كُلِّ خَفِيَّةٍ وَيا دافِعَ ما تَشاَّءُ مِنْ بَلِيَّةٍ يا
گواه بر هر راز و اى داناى هر پنهان و اى جلوگيرنده از هر بلا كه خواهى اى
كَريمَ الْعَفْوِ يا حَسَنَ التَّجاوُزِ تَوَفَّنى عَلى مِلَّةِ اِبْراهيمَ وَفِطْرَتِهِ
بزرگوار گذشت اى نيكو درگذر بميران مرا بر كيش ابراهيم و فطرت او
وَعَلى دينِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ و الِهِ وَسُنَّتِهِ وَعَلى خَيْرِ الْوَفاةِ
و بر دين محمد صلى الله عليه و آله و طريقه اش و بر بهترين مردنها
فَتَوَفَّنى مُوالِياً لاِولِياَّئِكَ وَمُعادِياً لاِعْداَّئِكَ اَللّهُمَّ وَجَنِّبْنى فى هذِهِ
پس بميرانم در آن حال كه دوست دار دوستانت و دشمن دشمنانت باشم خدايا و مرا در اين
السَّنَةِ كُلَّ عَمَلٍ اَوْ قَوْلٍ اَوْ فِعْلٍ يُباعِدُنى مِنْكَ وَاَجْلُِبْنى اِلَى كُلِّ
سال از هر كارى يا گفتارى يا عملى كه مرا از تو دور كند دورم بدار و بسوى كار يا گفتار يا
عَمَلٍ اَوْ قَوْلٍ اَوْ فِعْلٍ يُقَرِّبُنى مِنْكَ فى هذِهِ السَّنَةِ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
عملى كه مرا در اين سال به تو نزديك سازد بكشانم اى مهربانترين مهربانان
وَامْنَعْنى مِنْ كُلِّ عَمَلٍ اَوْ قَوْلٍ اَوْ فِعْلٍ يَكُونُ مِنّى اَخافُ ضَرَرَ
و بازم دار از هر كارى يا گفتارى يا كردارى كه از من سر زند و از سرانجام زيان آورش
عاقِبَتِهِ وَاَخافُ مَقْتَكَ اِيّاىَ عَلَيْهِ حِذارَ اَنْ تَصْرِفَ وَجْهَكَ الْكَريمَ
بيمناك باشم و از خشمت بخاطر آن بر خويش بترسم ، بترسم از اينكه توجه كريمانه ات
عَنّى فَاَسْتَوجِبَ بِهِ نَقْصاً مِنْ حَظٍّ لى عِنْدَكَ يا رَؤُفُ يا رَحيمُ
را از من بگردانى و بدان جهت مستوجب نقصانى از بهره اى كه پيش تو دارم گردم اى با عطوفت اى مهربان
اَللّهُمَّ اجْعَلْنى فى مُسْتَقْبَلِ سَنَتى هذِهِ فى حِفْظِكََوفى جِوارِكَ
خدايا در آينده امسال مرا در حفظ و پناه
وَفى كَنَفِكَ وَجَلِّلْنى سِتْرَ عافِيَتِكَ وَهَبْ لى كَرامَتَكَ عَزَّ جارُكَ وَجَلَّ
و كنف خودت قرارم ده و پرده عافيت خود را بر من بپوشان و از بزرگوارى خويش بر من ببخش عزيز است پناهنده به تو
ثَناَّؤُكَ وَلا اِلهَ غَيْرُكَ اَللّهُمَّ اجْعَلْنى تابِعاً لِصالِحى مَنْ مَضى مِنْ
و والا است ستايشت و معبودى جز تو نيست خدايا مرا پيرو شايستگان از اولياء گذشته ات قرارم ده
اَوْلِياَّئِكَ وَاَلْحِقْنى بِهِمْ وَاجْعَلْنى مُسَلِّماً لِمَنْ قالَ بِالصِّدْقِ عَلَيْكَ
و بدانها ملحقم كن و چنانم كن كه براى آنانكه از جانب تو به حقيقت سخن گفتند
مِنْهُمْ وَاَعُوذُ بِكَ اللّهُمَّ اَنْ تُحيطَ بى خَطيئَتى وَظُلْمى وَاِسْرافى
تسليم باشم و پناه مى برم به تو خدايا از اينكه فرا گيردم خطا و ستم و زياده رويم
عَلى نَفْسى وَاتِّباعى لِهَواىَ وَاشْتِغالى بِشَهَواتى فَيَحُولُ ذلِكَ
بر خويشتن و پيرويم از هواى نفس و سرگرميم به شهوات و در نتيجه آنها ميان من
بَيْنى وَبَيْنَ رَحْمَتِكَ وَرِضْوانِكَ فَاَكُونُ مَنْسِيّاً عِنْدَكَ مُتَعَرِّضاً
و رحمت و خوشنودى تو حائل گردد و كار بدانجا كشد كه فراموش درگاهت شوم و بدانچه موجب خشم
لِسَخَطِكَ وَنِقْمَتِكَ اَللّهُمَّ وَفِّقْنى لِكُلِّ عَمَلٍ صالِحٍ تَرْضى بِهِ عَنّى
و عقوبت تو است دست زنم خدايا موفقم بدار براى هر عمل شايسته اى كه به وسيله آن از من خشنود
وَقَرِّبْنى اِلَيْكَ زُلْفى اَللّهُمَّ كَما كَفَيْتَ نَبِيَّكَ مُحَمَّداً صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ
شوى و مرا به مقام قرب خويش نزديك كن خدايا چنانچه هراس دشمن را از پيامبرت محمد صلى الله عليه
وَ الِهِ هَوْلَ عَدُوِّهِ وَفَرَّجْتَ هَمَّهُ وَكَشَفْتَ غَمَّهُ وَصَدَقْتَهُ وَعْدَكَ
و آله كفايت فرمودى و اندوهش را برطرف كردى و غمش را زدودى و به وعده ات درباره اش وفا كردى
وَاَنْجَزْتَ لَهُ عَهْدَكَ اَللّهُمَّ فَبِذلِكَ فَاكْفِنى هَوْلَ هذِهِ السَّنَةِ وَآفاتِها
و پيمانت را با او به پايان رساندى خدايا به همان ترتيب هراس اين سال و آفات
وَاَسْقامَها وَفِتْنَتَها وَشُرُورَها وَاَحزانَها وَضيقَ الْمَعاشِ فيها
و امراض و بلاها و شرور و اندوهها و تنگى و فشار زندگى را از من دور فرما
وَبَلِّغْنى بِرَحْمَتِكَ كَمالَ الْعافِيَةِ بِتَمامِ دَوامِ النِّعْمَةِ عِنْدى اِلى مُنْتَهى
و به رحمت خويش برسان مرا به كمال عافيت بوسيله ادامه نعمتت كه پيش من دارى تا پايان
اَجَلى اَسْئَلُكَ سُؤ الَ مَنْ اَساَّءَ وَظَلَمَ وَاسْتَكانَ وَاعْتَرَفَ وَاَسْئَلُكَ اَنْ
عمرم ، و از تو خواهم خواستن كسى كه گناه كرده و بر خويش ستم كرده و به حال بيچارگى افتاده و به گناه خويش معترف است از تو خواهم
تَغْفِرَ لى ما مَضى مِنَ الذُّنُوبِ الَّتى حَصَرَتْها حَفَظَتُكَ وَاَحْصَتْها
كه بيامرزى گناهان گذشته مرا آنها را كه نگهبانانت ثبت كرده و فرشتگان
كِرامُ مَلاَّئِكَتِكَ عَلَىَّ وَاَنْ تَعْصِمَنى اِل- هى مِنَ الذُّنُوبِ فيم ا بَقِىَ
بزرگوارت شماره كرده اند و نگاهم دارى خدايا از گناهان در آينده
مِنْ عُمْرى اِلى مُنْتَهى اَجَلى يا اَللّهُ يا رَحْمنُ يا رَحيمُ صَلِّ عَلَى
عمرم تا پايان عمرم اى خدا اى بخشاينده اى مهربان درود فرست بر
مُحمَّدٍ وَاَهْلِ بَيْتِ مُحَمَّدٍ وَ اتِنى كُلَّ ما سَئَلْتُكَ وَرَغِبْتُ اِلَيْكَ فيهِ
محمد و خاندان محمد و بده به من همه آنچه را از تو خواستم و درباره اش مشتاقانه به درگاهت آمدم
فَاِنَّكَ اَمَرْتَنى بِالدُّعاءِ وَتَكَفَّلْتَ لى بِالاِْجابَةِ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
زيرا تو خود دستور دعايم دادى و اجابت آن را نيز برايم به عهده گرفتى اى مهربانترين مهربانان
فقير گويد كه سيّد اين دعا را در شب اوّل ماه ذكر فرموده .
روز ششم ماه مبارك رمضان
روز ششم سنه دويست و يك مردم بيعت كردند با حضرت امام رضا عليه السلام و سيّد روايت كرده كه براى شكرانه اين نعمت دو ركعت نماز در اين روز بگذارند در هر ركعت بعد از حمد بيست و پنج مرتبه توحيد بخوانند .
شروع ليالى بيض در ماه رمضان
شب سيزدهم اوّل ليالى بيض است و در آن سه عملست اول غسل دوم چهار ركعت نماز در هر ركعت حمد و بيست و پنج مرتبه توحيد سوّم دو ركعت نماز كه در شب سيزدهم رجب و شعبان نيز خوانده مى شود در هر ركعت بعد از حمد يسَّ و تَبارَكَ الْمُلْك و توحيد بخواند و در شب چهاردهم اين نماز خوانده مى شود به چهار ركعت به دو سلام و در سابق در شرح دعاى مجير گذشت كه هر كه آن را در ايّام البيض ماه رمضان بخواند گناهانش آمرزيده شود اگرچه به عدد قطرات باران و برگ درختان و ريگ بيابان باشد .
اعمال شب پانزدهم ماه رمضان
شب پانزدهم از ليالى متبركه است و در آن چند عملست :
اوّل غسل
دوّم زيارت امام حسين عليه السلام
سوّم شش ركعت نماز به حمد و يسَّ و تبارك و توحيد
چهارم صد ركعت نماز در هر ركعت بعد از حمد ده مرتبه توحيد بخواند شيخ مفيد در مقنعه از حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام روايت كرده كه هر كه اين عمل را بجا آورد حق تعالى بفرستد بسوى او ده ملائكه كه دفع كنند از او دشمنان او را از جنّ و انس و بفرستد سى فرشته نزد مَوْت او كه او را ايمن كنند از آتش پنجم روايت شده كه از حضرت صادق عليه السلام سؤال كردند كه چه مى فرمائى در حق كسى كه حاضر شود نزد قبر حسين عليه السلام در شب نيمه ماه رمضان فرمود بَه بَه كسى كه نماز گذارد نزد قبر آن حضرت در شب نيمه ماه رمضان ده ركعت بعد از نماز عشاء و اين نماز غير از نافله شب باشد و بخواند در هر ركعت بعد از حمد قُلْ هُوَاللّهُ اَحَدٌ ده مرتبه و پناه ببرد به خداوند تعالى از آتش جهنّم حق تعالى او را آزاد از آتش ثبت فرمايد و از دنيا نرود تا در خواب به بيند ملائكه اى كه بشارت دهند او را به بهشت و ملائكه اى كه ايمن گردانند او را از آتش روز نيمه سنه دوّم ولادت با سعادت حضرت امام حسن مجتبى عليه السلام واقع شد و شيخ مفيد فرموده كه تولّد امام محمد تقى عليه السلام در سنه صد و نود و پنج در اين روز بوده لكن مشهور در غير اين روز است بهرحال روز بسيار شريفى است و صدقات و مَبَرّات در آن فضليت بسيار دارد
شب هفدهم ماه رمضان
شب هفدهم شب بسيار مباركى است و در آن شب لشكر حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَ اله با لشكر كفّار قريش ملاقات كردند در بدر و در روزش جنگ بدر واقع شد و حق تعالى لشكر آن حضرت را بر مشركين ظفر داد و آن اعظم فتوحات اسلام بود لهذا علماء فرموده اند كه در آن روز مستحب است صدقه و شكر خدا بسيار نمودن و غسل و عبادت در شبش نيز فضيلت عظيم دارد مؤ لف گويد كه روايات بسيار وارد شده كه در آن شب بَدْر حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَ اله با اصحاب فرمود كيست امشب براى ما برود از چاه آب بكشد بياورد اصحاب سُكوت كردند و هيچكدام اِقدام بر اين كار نكردند حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام مشكى برداشت به طلب آب بيرون رفت و آن شب شبى بود سرد و باد مى آمد و ظلمت داشت پس رسيد به چاه آب و آن چاهى بود بسيار گود و تاريك و آن حضرت دَلْوى نيافت تا از چاه آب كشد لاجَرَم به چاه پايين رفت و مشك را پر كرد و بيرون آمد رو كرد به آمدن كه ناگاه باد سختى برخورد به آن حضرت كه آن جناب از سختى آن نشست تا برطرف شد پس برخاست و حركت فرمود كه ناگاه باد سختى ديگر مانند آن آمد آن حضرت نشست تا او نيز ردّ شد ديگر باره برخواست برود برود مرتبه سيّم نيز همان نحو بادى رسيد و آن حضرت نشست و چون ردّ شد برخاست و خود را به حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَاله رسانيد حضرت پرسيد كه يا اَبَاالحسن براى چه ديرآمدى عرض كرد كه سه مرتبه بادى به من رسيد كه بسيار سخت بود و مرا لرزه فراگرفت و مَكْثَم به جهت برطرف شدن آن بادها بود فرمود آيا دانستى آنها چه بود يا علىّ عرض كردنه فرمود آن اوّل جبرئيل بود با هزار فرشته كه بر تو سلام كرد و سلام كردند و ديگرى ميكائيل بود با هزار فرشته كه بر تو سلام كرد و سلام كردند و پس از آن اسرافيل بود با هزار ملائكه كه سلام كرد بر تو و سلام كردند و اينها فرود آمدند به جهت مَدَدِ ما فقير گويد كه اشاره به همين است قول آن كسى كه گفته كه از براى اميرالمؤ منين عليه السلام در يك شب سه هزار و سه منقبت بوده و اشاره به همين نموده سيّد حميرى در شعر خود در مدح آن حضرت :
اُقسِمُ بِاللّهِ وَ الا ئِهِ وَالْمَرْءُ عَمّا قالَ مَسْؤُولٌ
سوگند خورم به خدا و نعمتهايش و انسان از هر چه گويد بازخواست شود
اِنَّ عَلِىَّ بْنَ اَبي طالِبٍعليه السلام عَلَى التُّقى وَالْبِرِّ مَجْبُولٌ
براستى على بن ابيطالب فطرتش به پرهيزكارى و نيكى سرشته شده
كانَ اِذَا الْحَربُ مَرَتْهَا الْقَنا وَاَحْجَمَتْ عَنْهَا البَها ليلُ
چنان بود كه هنگامى كه نيزه ها تنور جنگ را مى افروخت و دليران از آن گريزان بودند
يَمْشى اِلَى الْقِرْنِ وَفى كَفِّهِ اَبْيَضُ ماضِى الْحَدِّ مَصْقُولٌ
بسوى هماورد خويش مى رفت و در دستش شمشير بَراق و بُران و صيقلى شده بود
مَشْىَ الْعَفَرْنا بَيْنَ اَشْبالِهِ اَبْرَزَهُ لِلْقَنَصِ الْغيلُ
چنانچه شير در ميان بچه هاى خود راه مى رود در آن حال كه بيشه براى شكار او را بيرون فرستد
ذاكَ الَّذى سَلَّمَ فى لَيْلَةٍ عَلَيْهِ ميكالٌ وَجِبْريلٌ
على همان كسى است كه در يكشب بر او سلام كرد ميكائيل و جبرئيل
ميكالُ فى اَلْفٍ وَجِبْريلُ فى اَلْفٍ وَيَتْلُوهُمْ سَرافيلُ
ميكائيل با هزار فرشته و جبرئيل نيز با هزار فرشته و پشت سر آنها نيز اسرافيل آمد
لَيْلَةَ بَدْرٍ مَدَداً اُنْزِلُوا كَاَنَّهُمْ طَيْرٌ اَبابيلُ
در شب بدر كه براى كمك فرود آمدند همانند مرغهاى ابابيل (كه به مكه آمدند) |