مسجد خان و مدرسه علميه خان (زمانيه) در غرب شهر جهرم – اين مدرسه در بخش غربي شهر جهرم به نام محله گازران واقع شده است كه هم اكنون محله اي قديمي بابافت سنتي تر از بقیه محلات مي باشد.
مدرسه خان (زمانیه) درسال 1103 قمري به دستور حاج محمد مومن بيگا که به عنوان یکی از وکلای مطرح در بار صفویه بوده ازخشت وگل وآجر وسنگ وگچ ساخته شده است و مربوط به دوره صفويه است . بعدها به وسيله وهمت حاج محمد آقا (پدر حاج محمد حسن خان) تعميرشده است . كه تاريخ تعميرآن باحروف ابجدباشعر برسنگي نوشته شده وبربالاي درب ورودي مدرسه قراردارد. يعني تاريخ تعمير مدرسه باحروف ابجد تاريخ مي شود. اين مدرسه داراي 20حجره ي مخصوص طلاب علوم ديني مي باشد.درهرچهار گوش اين بنا سه حجره به صورتي تعبيه شده است كه درجلو آن ها ايوان بسيار زيبا با مُقرنس گچي جالبي محل بحث ومباحثه ي طلاب بوده وعلاوه بر اين ها مدرس نسبتا بزرگی با ايوان سرپوشيده اما جلو باز درسمت جنوب مدرسه رو به قبله جهت تجمع وجلسه ي هماهنگي طلاب وجود دارد . مجموع حجره هاي اين مدرسه 20عدد مي باشد.درقسمت شمالي مدرسه دوحجره كه از بقيه حجره ها بزرگ تر مي باشد مربوط به كلاس هاي درس زمستانه مي باشد.
درقسمت جنوبي مدرسه يك كه اين محل براي تدريس دروس حوضوي درتابستان بوده است.
6 حجره درقسمت شرقي وغربي مدرسه به صورت تك اتاقي واقع شده است كه مخصوص طلاب مجرد بوده ودرايام تحصيل درانجا زندگي مي كردند. درچهار ضلع اين بنا حجره هايي بزرگتر وگاهي دربعضي ازگوش ها حجره هايي تودرتو تعبيه شده است كه بنابه گفتار عده اي محل اقامت طلبه هاي متاهل بوده است. درضلع غربي بنا قبلا راهي بوده كه محل اصطبل منتهي مي گردديه كه هم اكنون اثري ازاين مكان باقي نمانده. ازدلايل ايجاد اين بنا درجهرم نبوديك مكان مذهبي براي تحصيل علوم حوزوي وهمچنين مذهبي بودن مردم شهرستان وعلاقه ي زياد به علم بوده است. دربين حياط مدرسه يك حوض 8 ضلعي وجود داردكه دورتادور آن ودرچهارطرف آن باغچه هايي با درختان متنوع كه آب وهواي مناسب هستند همچون نخل وليمو ونارنج ديده مي شود.
اين بنا به دليل هم مقارن بودن بابناي مدرسه خان شيراز شباهات زيادي درفرم، معماري وفضاهاي موجود در اين بنا دارد.
از تاریخ تأسیس ، این بنا تا کنون علماء و بزرگان بی شماری را در خود مشاهده کرده است که متاسفانه ما از شرح حال آنان چندان مطلع نیستیم آنچه که در چند قرن اخیر به ما رسیده این است که مرحوم آقا سيد الله اصفهاني ازطرف آيت الله العظمي سيد عبدالحسين نجفي لاري، اين مدرسه را مرمت كرده وحوزه ي طلاب را رونق داده و علماء بزرگی همچون حکیم الهی و حجه الاسلام والمسلمین ابراهیم حقدان و آیت الله بزرگ حقشناس جهرمی و بعد از رحلت عالم متقی و اسوه اخلاق آیت الله حقشناس داماد بزرگوار ایشان دانشمند گران سنگ مرحوم حجه الاسلام والمسلمین آستانه به عنوان متولیان این مدرسه تلاش وافر داشته اند (رحمه الله علیهم اجمعین ) و امروز طبق سنت دیرین علماء در جهت سپردن مدرسه به روحانیون و علماء بعد از خود هم اکنون تولیت مدرسه بر دوش دانشمند معظم جناب حجه الاسلام والمسلمین دکتر شیخ لطف الله دژکام امام جمعه محترم شهرستان جهرم گذاشته شده . و ایشان بعد از رحلت عالم جلیل القدر جناب حجه الاسلام آستانه به خاطر رونق بخشی به این حوزه مقدسه که وقف خاص طلاب علوم دینییه بوده و هست ، مرکزی را با همت تعدادی از طلاب و روحانیون با عنوان مرکز پاسخگویی به سوالات شرعی و اعتقادی و مشاوره مذهبی تأسیس نموده اند که روزانه از طریق سامانه تلفنی و پیامکی و سامانه اینترنتی پاسخگوی تعداد زیادی از همشهریان عزیز در زمینه های شرعی ، اعتقادی ، تاریخی ، قرآنی و روایی و مشاوره می باشد.
